प्रभात सुवेदी । चैत ६, बर्दिया । 

चारैतिर गुहँको हरियाली फाँट, अनि भर्खर जवानी आएजस्तै गरी मुखमा लाली फुटाएर झुलेका गहुँका लहलह परेका पोटिला बालाहरु जसको छेल पारेर ती जोडीहरु कसैले देख्लान कि भनेर कहिले बाहिर त कहिले भित्र गरिरहेका थिए । कताकता लाज मान्दै पनि थिए र आफूहरुलाई निकै सुरक्षित महशुस गर्दै गहुँबारीमै जीवनको सिर्जनामा जुटिरहका देखिन्थे ऊनीहरु । कहिले पर भाग्दै जान्थे भने कहिले गहुँबारीमै लडिबुडी खेलिरहन्थे ऊनीहरु । वरपरका मानिसहरु देखेर पनि नदेखेजस्तै गरेर हिडिरहेका थिए ।

जिल्ला सदरमुकामदेखि झण्डै ५ किलोमिटरको दूरीमा भादा नदीको पारीपट्टि रहेको लालपुर फाँटमा रहेको गहुँबारीमा देखिएको एक युगल जोडीको चर्तिकला हो यो । तर, यो चर्तिकला कुनै प्रमिल युवायुवतीको नभएर लोपोन्मुख बट्टाई चराहरुको हो । 

यो चराको मासु र अण्डाको सेवनले क्यान्सरको रोकथाम तथा टिभी, दम, सुगर, एलर्जी, पत्थरी तथा नियमित सेवनले तौल सन्तुलन हुने, स्मरण शक्ति बढ्ने, हड्डी बलियो बनाउने, प्रजनन् क्षमतामा वृद्धि गर्ने तथा सौन्दर्यतामा निखारपना ल्याउन निकै प्रभावकारी मानिएको छ ।

तस्वीर :  गहुँबारीमा दुईअोटा गहुँका बोटलाई जोडेर बनाएको गुँडमा बट्टाई चराको ५ अोटा अण्डाहरु ....

विशेष गरी जाडो मौसम सकिनासाथ जमिनका काल्लाँहरु तथा झाडीहरुमा तथा खेतका गराहरुका सुरक्षित स्थानहरु खोजी यिनीहरुले अण्डा पार्ने गर्दछन् । खेतमा गहुँ तयार हुँदा नहुँदा उनीहरुले अण्डा कोरलीसकेका हुन्छन् र आफ्ना बचेराहरुलाई उड्न सिकाइसकेका हुन्छन् । 

आजभोलि यस प्रकारका चराहरुको संख्यामा कमी आएको छ । वातावरण प्रदूषण र पर्यावरण प्रतिकूल भएका कारणले गर्दा यस प्रकारका चराहरुको संख्यामा कमी आइरहेको चराविद्हरुको भनाई छ । यति मात्रै हैन विभिन्न प्रकारका विषादीहरुको प्रयोग तथा अत्याधिक रुपमा रासायनिक मलको प्रयोगका कारण प्रकृतिका सुन्दरताका रुपमा रहेका यस प्रकारका पन्छिहरु लोप हुन थालेका छन् । तसर्थ यस प्रकारका पन्छिहरुको संरक्षण गर्नका लागि मानव समुदायमा चेतनाको स्तर अझै उकासिन जरुरी देखिन्छ । बट्टाई चरालाई व्यावसायिक रुपमा पालन गरेर आय आर्जन पनि गर्न सकिन्छ । यसको अण्डा कुखुराको अण्डाभन्दा सस्तो र बढी लाभदायक हुन्छ । 

पारिस्थितिक पद्धतिको सन्तुलन र वातावरणीय सन्तुलनका लागि पृथ्वीमा पाइने हरेक प्रकारका जीवहरुको संरक्षण तथा संवद्र्धन गर्न सकेमा हामी चेतनशील मानव जातिका पनि संरक्षण हुने कुरा निश्चित छ ।