नरजन तामाङ । मंसिर २३,  हुम्ला । 'कछुवा गतिमा हिंडेको नयाँ संबिधान कहिले आइपुग्छ हुम्लामा ?' यो प्रश्न संबिधानमा ब्यबस्था भए बमोजिम कार्यान्वयन नभएकोले जिम्मेवार निकायहरुलाई हुम्लाका दलितहरुले सोधेका हुन् । 

सदरमुकाम सिमकोटदेखि ४३ कोष टाढा रहेको कालिका गाविसमा आयोजना गरिएको धार्मिक महोत्सवमा  दलितहरुलाई रोक लगाएको छ । 

२०७२ साल असोज ३ गते जारी भएको नेपालको संविधानको भाग ३ को धारा २४ मा जातिय छुवाछुत तथा भेदभाव विरुद्धको हकको व्यवस्था घोषणा भएता पनि हुम्ला जिल्ला कार्यमै रहेको छ ।

धार्मिक साँस्कृत सेवा समाज हुम्लाले  कालिका गाविस लौठि गाउँमा मंसिर  १६ गते देखि संचालन गरेको धार्मिक  महत्सवमा डुम जाती भन्दै दलितलाई  प्रवेशमा रोक लगाएको श्रीनगर निवासी भिमबहादुर परियाले बताए ।

हुम्लाको दक्षिण ५ गाविसका बासिन्दाहरुको विवाह, वतवन्ध,लगन शुभकार्य र दान लगायत संयुक्त रुपमा गर्ने भन्दै गरिएको आयोजनमा दलितलाई रोक लगाएको हो । कम खर्च हुने भएपछि आफ्नो छोरा हिक सुनारको वर्तबन्धका लागि गएका श्रीनगर ३ का भौरे सुनारलाई दलित भन्दै महोत्सवमा प्रवेश गर्न दिइएन । 

सबैले आफ्नो छोराहरुको वर्तबन्ध गरेको सुनेपछि महोत्सव स्थलमा पुगेका सुनार आफू केही नगरेर घर फर्किनु परेको बताए । त्यस क्षेत्रमा बाहुन शाही, क्षेत्री जाती र दलित समुदायको वाहुल्याता भयता पनि दलित समुदाय लाई अझै उच्च  जातिको घर भित्र पस्न र छोएको पानी समेत नचलाउने गरेको समेत सुनारले बताएका छन ।

दलित समुदायकै कतिपय छोराछोरीहरुको जन्मकुण्डलीमा मंसिर महिना भित्रै  वर्तबन्ध गर्नुपर्ने भयता पनि संचालन भएको धार्मिक महत्सभवमा दलिजाती लाई रोक लगाउँदा दलित समुदाय खाली हात लिएर र्फकेका छन । 

धार्मिक साँस्कृतीक सेवा समाजले आयोजना गरेको धार्मिक महत्सवमा आयोजक समितिले समेत दलित प्रवेस रोक लगाएको बारेमा केहि प्रतिक्रिया नदिएको श्रीनिगर बाट कालि बहादुर थापाले बताउनु भयो । 

धार्मिक साँस्कृतीक सेवा समाजका सल्हाकार सदस्य हरिप्रसाद जैशीले समेत दलित सुमदाप प्रति निज भावले महत्सभवमा नर्छिन भनेपछि  दलितहरुलाई  वास्तविकताका बारेमा छानविन गर्नको लागि सम्बनिध निकायामा जाहेर गर्ने बताएका छन ।

प्रमुख जिल्ला अधिकारी डा. कृष्ण बहादुर घिमिरेले भने धार्मिक महोत्सवमा दलितजातीका छोराको ब्रतबन्ध गर्न नदिनु भनेको अमानविय व्यवहार भएको समेत बताउनु भयो ।

त्यसको वास्तविक घटनाको बारेमा बुझी  कानुन बमोजिम कारबाही गर्ने  बताए । केहि दिन यता कालिका गाविसमा मन्दिर निमार्ण गर्ने भन्दै धार्मिक सप्ताह संचालन गरेको छ ।