राउटे बालबालिका भन्छन् -‘विस्तारै डाक्टर नि बनौला’

Posted on: 23 Feb, 2019

फागुन ११, सुर्खेत | दिनभरी सिकार गरेर बेल्कालाई आहार पाइहाल्छ भने पढाईलेखाई हाम्लाई के काम भन्दै जंगलमा फिरन्ते जीवन विताउदै आइरहेका राउटे समुदायका बालबालिका हिजोआज कखरा पढ्न लेख्न थालेका छन् । अन्य समुदायको मानिस संग भेट हुदा खुलेर बाल्नै नचाहने बोलिहाले पनि पहलिा रुपैयाँ माग्ने राउटे बालबालिका अहिले उनीहरु मज्जाले खेलेरै आफ्नो नाम र फोटा खिचाउन कुनै चिकिचावट गर्दैनन् । यति मात्र नभै उनीहरु अहिले कखरा सिक्नको लागि बस्तीदेखी टाढा जोडी शिक्षक संग पढ्न पुग्दछन् । 

‘यति–यति पानी, गंङ्गै रानी र भकुण्डलाई काठले हिर्काउने खेल, लुकामारी जस्ता खेल खेल्न औधी रुचाउने राउटे बालबालिका जोडि शिक्षक मार्फत अन्य ज्ञानमुलक खेल तथा गितहरु सिक्ने गरेका छन् । 


गोलो घेरा बनाएर जोडि शिक्षक संग पढ्दै गरेका राउटे बालक मध्यका एक विर्खबहादुर शाहीले भने, ‘हाम्रा पुस्ताले पढेनन् ‘मुखियाले थाहा पायो भने रिसाउँछ’ तर अरुले पढेको देख्दा पढ्न मन लाग्छ, हामी तिम्रो संस्कार भन्दा टाढै छौं । विस्तारै विस्तारै पढेर डाक्टर नि बनौंला, गाडी नि चलाउला ।’ एकैपटक अरु जाती जस्तो आफूहरु पढ्न नसक्ने भन्दै विस्तारै पढाई प्रति मन जाने विश्वास शाहीको छ । शाही भन्छन् ‘मास्टर्नी आएपछि मामाघर जान्छु, यतीयती पानी, डण्डीबियो जस्ता खेल खेल्न सिकेका छौं गित गाउन पनि सिकेका छौं ।

दैलेखबाट सुर्खेतको लेकवेशी नगरपालिका–१ रातेखोलामा बस्ती सरेका छन् । राउटे समुदायलाई ब्यवहारिक जीवनमा अग्रसर गराउने तथा उनीहरुका बालबालिकालाई शिक्षा दिई सचेतना बृद्धि गर्ने उद्देश्यका साथ सोसेक द्धारा संचालित राउटे परियोजना मार्फत राखिएका शिक्षक दुर्गा खत्री र लालबहादुर खत्री राउटे बालबालिका पढाई प्रति आक्रसित भएको देख्दा उत्साही देखिएका छन् । 

अहिले राउटे बालबालिकाको स्वभावमा केहि मात्रामा परिवर्तन ल्याउन सकिएको दुर्गा खत्री बताउँछिन् । हामीले विगत नौ महिनादेखि राउटे बालबालिकालाई नुहाउन सिकाएका छौं, नाम भन्न सिकाएका छौं’ खत्री भन्छिन्, ‘अथक प्रयास पछि अक्षर भन्न र लेख्न सिकाउनु हाम्रो लागि ठूलो उपलव्धी भएको छ ।’ 

राउटे बस्ती जहाँ–जहाँ पुग्छ खत्री दम्पत्ती पनि त्यहीँ पुगेर बालबालिकाहरुलाई पढाउने र हेरचाह गर्ने गर्छन् । ‘विगतको तुलनामा राउटे बालबालिका विभिन्न गित संगीत सुन्ने र गाउने बानी पारिरहेको छौं ।’ 

पहिलेको तुलनामा राउटेहरुको घर सुधार भएको छ । बाहिरी रुपमा उस्तै देखिए पनि अहिले राउटेहरु हरेक दिन लिपपोत गर्ने गर्दछन् । उनीहरु विगतमा जस्तो भूमि छ उस्तैमा सुत्ने गरेपनि अहिले भने व्यवस्थित रुपमा जमिनलाई सम्याएर विछ्यौना सहित सुत्ने गरेका जोडि शिक्षक खत्री बताउछन् ।


यस बिषयमा तपाइको प्रतिक्रिया...!