पर्वत बेपत्ता छानबिन आयोगले बिहीबारदेखि बेपत्ता भएकाहरुको विवरण सङ्कलन सुरु गरेको छ । पर्वत जिल्लामा द्वन्द्वकालमा बेपत्ता भएका मध्ये मंगलबारसम्म एक जनाको मात्रै निवेदन परेको छ । भने २ जनाको सत्य निरुपण तथा मेलमिलाप आयोजनामा निवेदन परेको स्थानिय शान्ति समिति जिल्ला शाखा पर्वतमा कार्यालय सचिव किशोर सुवेदीले जानकारी दिए ।
द्वन्द्वकालमा बेपत्ता भएका तथा पीडित बनेका व्यक्तिहरुको निवदेन दर्ता गर्ने प्रक्रिया चलेता पनि धेरैले निवेदन पत्र लगेको तर जम्मा एक जनाको वेपत्तामा निवेदन परेको उनको भनाई छ । जिल्लामा उपलब्ध भएको तथ्याङक अनुसार ९१ जनाको मृत्यु भएको उल्लेख छ ।
त्यस्तै मुत्यु भएका सर्वसाधरणका एकल महिला १५, अपाङ्गता बनेका ३४ जना जसमध्ये २३ जनाले राहत पाएका छन् । त्यसैगरी घाइते ५३ मध्ये ९ जनाले राहत पाएको, बेपत्ता १० मध्ये २ जनाले राहत, विस्थापित १ सय ५ मध्ये १८ ले राहत, टुहुरा बालबालिका ९ जनामा २ ले राहत, व्यक्तिगत सम्पत्ती क्षती ६९ मध्येमा ५३ ले राहत, सरकारी संरचना क्षती २१,जर्वजस्ती कैद वा हिरासतमा ३७ जना रहेको शान्ति समितिले जनाएको छ ।
यता म्याग्दी जिल्लामा उपलब्ध तथ्याङ्कअनुसार बेपत्ताको सूचीमा बरङ्जा गाविसका दिलबहादुर थापा, ताकम–५ का रेशम मगर, बेगखोला–२ का श्यामप्रसाद रुचाल र तामबहादुर पुर्जा छन् । थापालाई सुरक्षा फौजले स्याङ्जा चित्रेभन्ज्याङबाट माओवादीको आरोपमा बेपत्ता बनाएको थियो ।
उनको हत्या भएको हुन सक्ने भए पनि कहाँ र कहिले भन्ने बारेमा अझै पत्ता लाग्न सकेको छैन । पश्चिम म्याग्दीको ताकमका मगरलाई छिमेकी देवीस्थान गाविसबाट माओवादी फौजले आन्दोलनमा सहभागी हुन लगेदेखि उनी सम्पर्कमा छैनन् । माओवादी जनयुद्ध र दोस्रो जनआन्दोलनका क्रममा बेपत्ता भएकाको लिखित उजुरी सङ्कलन भइरहेको छ । तथ्याङ्क सङ्कलन भएपछि यहाँ समेत बेपत्ता भएकाको खोजी सुरु भएको छ ।
जिल्ला प्रशासन कार्यालय, स्थानीय शान्ति समिति र गैरसरकारी संस्थाले तथ्याङ्क सङ्कलन गरेपछि राहतसहितको आधारभूत सुविधाबाट वञ्चित बेपत्ताका परिवारमा केही आशा पलाएको छ । शान्ति प्रक्रियामा आएपछि माओवादी नेताले समेत फरक फरक भनाइ सार्वजनिक गर्ने गरेकाले पनि मगरको अवस्था रहस्यमय बनेको छ ।त्यस्तै रुचाल २०६० साल चैत ७ गते म्याग्दी आक्रमणमा सदरमुकाम बेनीबाट बेपत्ता भएको स्थानीय शान्ति समितिका पूर्व अध्यक्ष देवेन्द्र केसीले बताए ।
रुचाल भिडन्तमा मारिएको हुन सक्ने आशङ्का गरिएको छ तर पनि त्यसको पुष्टि अझै भएको छैन । तत्कालीन समयमा माओवादीका र बेवारिस शव कालीपुलस्थित पक्की पुलमा गाडिएको थियो । पुर्जा दोस्रो जनआन्दोलनमा बेनीबाट बेपत्ता भएका थिए राजनीतिक दलको आन्दोलनको दिन उनलाई गाउँलेले देखे पनि त्यसपछि कसैले देखेका छैनन् । जनआन्दोलनमा राज्यपक्षबाट कसैलाई पनि नियन्त्रणमा लिएर राखेको देखिएको थिएन भने आन्दोलनमा समेत कोही पनि गम्भीररुपमा घाइते समेत भएका थिएनन् ।