एजेन्सी | केही दिनयता चीन र ताइवानबीच तनाव जारी छ । चीनले ताइवानलाई चारैतिरबाट घेरेको छ । यसको लक्ष्यमा ६ महत्त्वपूर्ण पोर्टहरू छन्। चीनले लाइभ फायर ड्रिलको नाममा ताइवानलाई निरन्तर धम्की दिइरहेको छ।
यसैबीच विश्वका तीन शक्तिशाली राष्ट्रले एकताबद्ध भएर चीनलाई चेतावनी दिएका छन् । अष्ट्रेलिया-जापान-अमेरिका रणनीतिक वार्ताका क्रममा चीनले कडा स्वरमा चीनले आफ्नो सैन्य अभ्यास तुरुन्त बन्द गर्नुपर्ने बताइएको थियो।
यस महत्वपूर्ण भेटघाटमा उनीहरूले ताइवानमा शान्ति र स्थायित्व कायम राख्ने आफ्नो प्रतिबद्धता व्यक्त गरे। तीन देशले जनवादी गणतन्त्र चीन (पीआरसी) को हालैका कार्यहरूप्रति चिन्ता व्यक्त गरे। यस्तो कार्यले अन्तर्राष्ट्रिय शान्ति र स्थायित्वमा गम्भीर असर पार्ने पनि बताए ।
साथै चीनको प्रत्यक्ष फायर ड्रिलको निन्दा गरेका छन्। चीनको यो कारबाहीका कारण तनाव बढेको तीन देशको तर्फबाट भनिएको थियो । चीनले प्रहार गरेको ब्यालेस्टिक मिसाइल जापानको भूभागमा खसेको जापानले जनाएको छ ।
अमेरिका–अष्ट्रेलिया र जापानका विदेशमन्त्री र सचिवबीच रणनीतिक वार्ता भएको छ । यसमा तीनै देशले आफ्नो त्रिपक्षीय साझेदारीलाई सुदृढ गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन् । यससँगै इन्डो–प्यासिफिक क्षेत्रलाई बलियो बनाउन अमेरिकालाई स्वीकृति दिइएको छ ।
रणनीतिक वार्ताका क्रममा राज्यको कानून, मानवअधिकार, सार्वभौमसत्ता र क्षेत्रीय अखण्डता नै विवादको शान्तिपूर्ण समाधान हुने बताइएको थियो । यससँगै तीन देशका सचिव र परराष्ट्रमन्त्रीले आसियानलाई सहयोग गर्ने आफ्नो संकल्प दोहोर्याएका छन्।
बैठकमा अमेरिका, अष्ट्रेलिया र जापानले चीनलाई तत्काल सैन्य अभ्यास बन्द गर्न आग्रह गरेका थिए । यससँगै तीन देशले ताइवानमा तनाव कम गर्न आसियानको वक्तव्यको प्रशंसा गरेका छन्।
अमेरिकी सभामुख न्यान्सी पेलोसीको ताइवान भ्रमणलाई लिएर चीन अझै आक्रोशित छ। चीनले आक्रोशमा आफ्नो सम्पूर्ण शक्ति ताइवानको वरिपरि लगाएको छ । ११ वटा ब्यालेस्टिक मिसाइल प्रहार गर्दा ५ वटा जापानको भूभागमा खसे । यति मात्र होइन, जापानको सिमानाबाट करिब १०० माइल टाढा पानीमुनिबाट क्षेप्यास्त्र प्रहार गरिएको छ ।
प्रश्न छ, चीनले जापानलाई ताइवान मामिलामा किन चिढ्याउँदैछ ? वास्तवमा, यो गल्ती होइन तर चीनले जानाजानी गरेको कदम हो। किनकी जुन बेला चीनले यो आक्रमण गरिरहेको थियो, त्यो बेला अमेरिकी संसदकी सभामुख न्यान्सी पेलोसी जापानमा थिइन् । जहाँ उनी ताइवानको कुरा गरिरहेकी थिइन् ।