कार्त्तिक १९, काठमाडौं । जुवातास खेल्ने खेलाउने कार्यलाई नेपालको कानुनले अपराधमा राखेको छ।  २०७५ साल भदौदेखि लागु भएको मुलुकी अपराध संहिताको दफा १२५ मा पहिलो पटक जुवा खेल्ने वा खेलाउनेलाई तीन महिनासम्म कैद वा ३० हजारसम्म जरिबानाको व्यवस्था गरेको छ।

दोस्रो पटकमा एक वर्षसम्म कैद वा ५० हजारसम्म जरिबाना तोकिएको छ। दोस्रो पटक सजाय भुक्तान गरेर पक्राउ परेमा हरेक पटक थप तीन महिनासम्म कैद र १० हजार रुपैयाँसम्म जरिबाना तिर्नु पर्ने व्यवस्था छ।

जुवा खेल्न प्रयोग भएको साधन र जुवा खालमा प्राप्त सम्पुर्ण चलअचल सम्पत्ति जफत हुने कानुनी व्यवस्था छ। तर जुवा खेलेको घर वा कोठा वा ठाउँ वा सवारीसाधन भने जफत हुँदैन।

बाजी राख्नेलाई १ वर्षसम्म कैद

कुनै खेलको जित वा हारको पक्षमा बाजी राख्नेलाई पनि कैद र जरिवानाको व्यवस्था छ । कुनै पक्षले जितेमा वा हारेमा कुनै चल अचल सम्पत्ति वा प्रतिफल गुमाउने गरी बाजी राखेमा बाजीको सबै रकम जफत हुनुका साथै संलग्नलाई १ वर्षसम्म कैद र १० हजार जरिवानाको व्यवस्था छ । 

तर, सार्वजनिक महोत्सव, मेला पर्व, प्रदर्शनीमा सरकारी अनुमति लिई थोरै चलअचल सम्पत्ति पाउने वा गुमाउने गरी जुवा खेलाएमा भने त्यसलाई जुवा मानिने छैन । सरकारी अनुमति लिएर चिठ्ठा सञ्चालन गरे पनि कानुन लाग्ने छैन । सरकरको अनुमति विना चिठ्ठा कटाउन पाइने छैन ।

पौने ९ करोडको तास आयात

कानुनले तास खेल्न बर्जित गरेको छ तर मुलुकमा हरेक वर्ष करोडौं रुपैयाँको तास खुलेआम आयात र बिक्री भइरहेको छ ।चालु आर्थिक वर्ष २०७८/७९ को तीन महिनामा मुलुकमा झन्डै ९ करोडको तास आयात भएको छ ।

भन्सार विभागको तथ्यांकअनुसार चालु आर्थिक वर्षको साउन, भदौ र आसोज महिनामा मात्र ८ करोड ७२ लाख ४१ हजारको ४३ लाख ३० हजार प्याकेट आयात भएको छ । यो गत वर्षको सोही अवधिको तुलनामा १६ प्रतिशतले वृद्धि हो । गत वर्ष २०७७/७८ पहिलो तीन महिनामा मुलुकमा ७ करोड ९५ लाख ७० हजारको ३८ लाख १६ हजार ३ सय १७ प्याकेट तास आयात भएको थियो ।

नेपालमा सबैभन्दा धेरै चीनबाट तास ल्याइन्छ । यस वर्षको तीन महिनामा चीनबाट मात्रै ७ करोड ९१ लाखको ३३ लाख ५३ हजार ३ सय ५८ प्याकेट तास आयात भएको छ । त्यसपछि भारतबाट ८१ लाख २७ हजारको ९ लाख ७६ हजार र अमेरिकाबाट एक हजारको ३६ प्याकेट तास आएको छ ।

गत वर्ष भने नेपालले यी तीन मुलुकबाहेक जर्जिया, इजरायल, मलेसियाबाट पनि तास ल्याएको थियो । वार्षिक रुपमा हेर्ने हो भने मुलुकमा २८ करोडभन्दा धेरैका तास भित्रिरहेको छन् ।गत आर्थिक वर्ष २०७७/७८ मा २८ करोड ६२ लाख ६४ हजारको १ करोड ३९ लाख ६९ हजारभन्दा धेरै प्याकेट तास आयात भएको थियो ।

कानुनले तास खेल्न बन्देज गरेको छ तर हरेक पानपसलदेखि ठूला सपिङ महलमा खुलेआम बिक्री भइरहेको छ । नेपाल सरकारको अनुमतिमा क्यासिनोमा जुवा खेल्न र खेलाउन पाइने भए पनि त्यहाँ नेपाली प्रवेश गर्न भने अनुमित दिइएको छैन ।