टेक शाही/कात्तिक २१, डोल्पा । डोल्पा जिल्ला जलवायू परिवर्तनको उच्च जोखिमको सुचिमा रहेको छ ।
नेपाल जलवाय्र परिवर्तन सहयोग कार्यक्रम (लापा) ले यस्तो तथ्याङ्क सार्वजानिक गरेको हो । राष्ट्रिय अनुकुलन कार्यक्रम अनुसार डोल्पा जलवायू परिवर्तनको उच्च जोखिममा रहेको लापाले जानकारि दिएको छ ।
नेपाल जलवायू परिवर्तन सहयोग कार्यक्रमले डोल्पा जिल्लामा सन २०१३ देखि जलवायू परिवर्तन सम्बन्धी जनचेतना मूलक काम गरि रहेको छ । डोल्पा जिल्लाका जनप्रतिनिधिलाइ जलवायू परिवर्तनले पार्ने प्रभाब र आगामि दिनमा स्थानिय स्तरबाट कसरि जलवायू परिवर्तनमा पर्ने असर क मगर्न सकिन्छ भन्ने बिषयमा २ दिने अभिमूखिकरण गरिएको लापा कार्यक्रमका जिल्ला सँयोजक सन्तोष खनालले जानकारि दिए । उनले भने डोल्पा उच्च जोखिममा छ तर स्थानिय स्तरमा पहल भयो र मुलप्रबाहि करणमा ल्याउन सके जोखिम न्यूनिकरण गर्न सकिने बताए ।
दैनिकक पढ्दो पृथ्बिको तापमनले जलबायु परिवर्तनमा ठुलो प्रभाब पारेको र बेलैमा नँसोच र लागि नपरे भयाबह अबस्था ब्होरनु पर्ने ठुली भरि नगरपालिकाका प्रमूख गणेश बहादुर शाहीले बताए । उनले भने स्थानिय सरकारको निमार्ण भएको अबस्थामा जलवायु परिवर्तन न्यूनिकरणका क्रियाकलाप पहिलो प्रथामिकतामा रहने बताए ।
जिल्लाका ४० जना भन्दा धेरै जनप्रतिनिधिको उपस्थितिमा रहेको कार्यक्रममा डोल्पा जलवायु परिवर्तनको ठुलो असर भित्र पर्ने हिमाली जिल्ला भएको ठुलीभेरि नगरपालिकाका कार्यकारि अधिकृत गोबिन्द सुनारले जानकारि गराएका थिए । उनका अनुसार जलवायु परिवर्तन दैनिक भै रहेको र पृथ्बिको तापमान बृद्धिले मानिसमा समेत यस्को प्रभाब ठुलो पर्ने भएकोले समयमा नै सचेत रहन आग्र गरे ।
लापा कार्यक्रमले डोल्पा जिल्लामा पहिलो चरणको कार्यक्रममा साबिका काईगाँउ,लिकु,रह,लावण र शहरतारा गाविसमा वलवायु परिवर्तनका जनचेतनामूलक कार्यक्रम गरेको जिल्ला सँयोजक सन्तोष खनालले जानकारि दिए । उनले भने सन २०१३ देखि २०१७ सम्म पहिलो चरणमा स्थानिय स्तरमा स्वास्थ्य सम्बन्धी कार्यक्रम,स्वास्थ्यका सामाग्रीहरु,सुधारिएका घट्ट निर्माण,सुधारिएका फलामे चुलो बितरण,सिचाइका नहर सुधार,बृक्षा रोपन,निजी नर्सरि निर्माण जस्ता काम गरेको बताए ।
करोडौ रकमको लगानिमा जलवायू परिवर्तनका काम पहिलो चरणमा भए पनि डोल्पा जिल्ला जलवायु परिवर्तनको उच्च जोखिममा रहेको छ । अब दोस्रो चरणको कार्यक्रम पनि तत्काल लागु हुने नेपाल जलवायू परिवर्तन सहयोग कार्यक्रम लापाले जानकारि दिएको छ ।
भौगोलिक रुपमा ठुलो र कम जनसँख्या रहेको डोल्पा जिल्लामा जलवायू परिवर्तनको असर पर्नुमा अस्वभाबिक नभएको बुद्धिजीवीहरुको भनाइ रहेको छ । जँगल थोरै र कडा चट्टानका साथै उच्च पहाडहरुले घेरिको जिल्लामा हरितगृह पनि कम रहेको र जलवायु परिवर्तनको प्रभाब धेरै परेको स्थानियहरुको बनाइ रहेको छ । स्थानिय अगुवाहरु भन्छन अब हरेक स्थानिय निकाय र हरेक नागरिकले हरितगृह उत्पादन गर्नु पर्ने बताउछन ।