चैत १४, काठमाडौँ | नेपालमा ‘मौसमी रुघाखोकी’ नामले चिनिने स्वाइन फ्लुबाट चार महिनामा १८ जनाको मृत्यु भएको छ । पुस यता स्वाइन फ्लुको संक्रमणबाट १८ को मृत्यु भएको इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाले पुष्टि गरेको नयाँ पत्रिकामा समाचार छ ।
महाशाखा प्रमुख डा. विवेककुमार लालका अनुसार एच१एन१ भाइरसका कारण काठमाडौंमा १४, सिन्धुलीमा १, पोखरामा १ र काभ्रेमा १ जनाको ज्यान गएको छ । यस्तै एकजनाको ठेगाना खुलेको छैन। मौसमी रुघाखोकीले उनीहरूको मृत्यु भएको उनले बताए ।
चार प्रकारका भाइरसले स्वाइन फ्लु फैलाउने सरुवारोग विशेषज्ञहरू बताउँछन् ।
स्वाइन फ्लू एक खतरनाक भाइरस हो । जुन सुँगुरको कारण फैलिने गर्दछ । सबैभन्दा यसको संक्रमण मेक्सिकोको वेराक्रूज ईलाकाको सुगुँर फार्ममा सबैभन्दा पहिले देखिएको थियो । यस लाई कतै-कतै सुँगुर ज्वरो पनि भन्ने गरीन्छ र यो रोग फैलाउन मुख्यतया ४ प्रकारका भाइरसहरु जिम्मेबार हुन्छन ।
H1N1, H1N2, H3N2 र H3N1
जस मध्ये अहिले H1N1 जुन सबैभन्दा खतरनाक भाइरस हो । त्यसैको संक्रमण संसारका करिब दुई सय देशहरूमा देखिईसकेको छ । प्रयोगशालामा गरिएको परीक्षणहरुबाट यो रोगको भाइरसको जीन उत्तरी अमेरिकाका सुंगुरमा पाइने जीनजस्तो भएको पत्ता लागेको थियो। जसका कारण यसलाई स्वाइन फ्लू भन्न थालिएको हो ।
स्वाइन फ्लु भएको शुरुवाती दिनहरुमा नै यस रोगको पहिचान हुन सकेमा यस रोगको उपचार केही हदसम्म सम्भव छ । यदी नेपालमा यसको संक्रमण भेटिएमा नेपाल सरकारले काठमाडौमा यसको उपचारका लागि विशेष प्रबन्ध गरेको छ । यसबाट बच्ने सर्वोत्तम उपाय भनेको संक्रमितहरुको सम्पर्कबाट बच्नु र सफा-सुग्गर रहनु नै हो । सार्वजनिक स्थानहरुमा जाँदा रोग प्रतिरोधक स्तरिय मास्क प्रयोग गर्नु खोक्दा, हाच्छिउँ गर्दा रुमालले मुख छोप्नु र साबुन पानीले हातमुख धुनु नै प्रमुख केही उपायहरु हुन किनकी फोहोर बाट भाईरस छिटै फैलिन सक्छ ।
यो रोग लागेको लक्षण भन्नु पर्दा नाकको समस्या, रुघा खोकी, भोक नलाग्ने, इच्छाशक्ती नभएको जस्तो लाग्ने, शिथिल हुने, सामान्य ज्वरो (१०० F वा सो भन्दा माथि हुने), टाउको दुख्ने आदी हुन्छ । यो रोगको प्रकृति सामान्य अन्य बेलामा हुने रुघाखोकी जस्तै देखिने हुँदा धेरै यो रोगले ग्रसित अवस्थामा मात्र अस्पताल पुग्छन् जसको कारण बिरामीलाई बचाउन सम्भाव नै हुँदैन ।
यस्तो रोग लागेका केही रोगीहरुमा घाटी दुख्ने, जिउ चिलाउने, टाउको दुख्ने, वाकवाक लाग्ने अनि झाडापखाला जस्ता लक्षणहरु पनि देखिन्छन् । यो रोग रगतको परिक्षण बाटमात्र पत्ता लाग्छ ।