सम्राट सिंह /बैशाख १०, बझाङ । सुदुर पश्चिमको प्रशिद्ध मेला बान्नीकी चैतलीमा हजारौं श्रदालु तथा दर्शनार्थीहरुले बान्नीको कांकर र बान्नी मष्टाको दर्शन गरेका छन ।
परापुर्वकालमा महिसासुर दानवले बान्नी मष्टा देवता संग युद्ध गरी मष्टालाई पासोमा पारे पारेको र मष्टालाई दानवको पासोबाट मुक्त गर्नका लागी सुर्मा देवी प्रकट भै महिसाशुरको बध गरेको खुसीयालीमा बान्नीकी चैतली मेला लाग्ने गरेको छ ।
होली पुणिर्माको दिनबाट सुरु हुने यो मेला चैत्र शुक्ल पुर्णिमा सम्म लाग्ने गर्दछ । मेला सुरु भए पछि प्रत्येक रात मन्दिरमा बाजा बजाउने र मष्टाका करियाहरु चोखो निम्तो भएर ब्रत बस्ने गरेको बान्नी मष्टाका पुजारी देविराज पन्डितले बताए ।
सुर्मा देवीले भाला प्रहार गरी दानवको बध गरेको प्रतिकका रुपमा चैत्र औंसीका दिन काटेको कांकर (लिङ्गो) लाई चैत्र शुक्ल त्र्योदशीका दिन तोलेनी भन्ने खेतमा हिडाउने गरिन्छ । झण्डै २५ मिटरलामो कांकरलाइ मानिसहरुले समाएर ३ सय मिटर जति हिडाउने गरिन्छ । यसरी हिडाएर ल्याएको कांकर लाई बान्नी मष्टाको मन्दिरमा चढाए पछि राक्षसको टाउकोको भकुन्डो बनाएर सुर्माले खेलेको सम्झनामा तल्लो छविस र मल्लो छविसका बासिन्दाहरु विच भकुन्डो खेल्ने प्रचलन रहेको छ ।
यसरी काकंर हिडाएको र भकुन्डो खेलेको हेर्नका लागी बझाङ जिल्ला लगायत सुदुरपश्चिमका विभिन्न जिल्लाबाट हजारौं मानिसहरु कडेल गाविसको बान्नी चौरमा आउने गर्दछन । राक्षस लाई मारी सके पछि सुर्मा देवीले पेटको छाला निकालेर दमाहा बनाएको र हातका औलाको नगरा (गजा) बनाइ विजय उत्सव मनाएको किवंदन्ती छ ।
चैतली मेला हेर्नकै लागी भनेर पाल्पा जिल्लाबाट बझाङ आएका विजय रेग्मीले आफुले कहिल्यै नदेखेको दृष्य चैतलीमा देखेको बताए । उनले भने ‘त्यति ठुलो रुखलाई मान्छेले समातेर हिडाएको आज सम्म देखेको थिएन । हेर्दा असाध्यै रमाइलो पनि लाग्यो । डर पनि लाग्यो’
मेला हेर्न र प्रर्बधन गर्नका लागी यस पटक नेपाल पर्यटन बोर्डको एक टोली पनि बझाङ आएको छ । बोर्डका बरिष्ठ अधिकृत खड्कविक्रम शाहको नेतृत्वमा सुन्दर सुदुर पश्चिम पर्यटन विकास अभियानका अभियन्ता किसोर खडका, पर्यटन व्यवसायीको छाता संगठन सोट्टो नेपालका अध्यक्ष यम खड्का र विभिन्न मिडियाका पत्रकारहरुको टोली चैतली पुगेको थियो ।
चैतली मेलामा बोर्डको सहभागीताले यहांको संस्कृती प्रर्बधनहुने र पर्यटकहरुको आवागमन बढ्ने आफुहरुले आसा राखेको चैतली मेला व्यवस्थापन समितिका एक सदस्य मनोेज पन्डितले बताए । यस वर्ष १० हजार भन्दा बढी दर्शनार्थीले चैतली मेला हेरेको उनले बताए ।
फोटो क्याप्सन :चैतली मेलामा कांकर (लिङ्गो) बोकेर ल्याउदै गरेका स्थानियहरु /तस्विर: सम्रँट सिंह