केशव भुल/ भदौ १९, अछाम । पछील्लो समय निगांला तथा बासबाट बन्ने डोका डाला र चित्राहरु कृषकहरुले पाउन मुस्कील हुन थालेको छ । कृषकहरुले डोका, डाला, र चीत्राहरु बनाउन छोडेपछी र निगांला तथा बासका रुखहरु बृक्षारोपणमा ध्यान नदीई एकोहोरो बिनास गर्न थालेपछी जताततै पाउन मुस्कील भएको हो ।
कैयौ बर्ष पहीलेदेखी बर्षको एक पटक मनाईने विभीन्न मेलामा टाढा टाढा बाट डोकाडालाहरु ल्याइने गरेपनी पछील्ला बर्षहरुमा भने मेलामा पनी अभाव देखीन थालेको छ । अछामको पर्यटकीय स्थल पञ्चदेवल बिनायक नजीकै रहेको मष्टामाणु मेलामा समेत आफुहरुले डोकाडाला नपाएको कैयौ मेलामा पुगेकाहरुले बताएका छन् ।
बिनायक गावीस वडा नम्वर ४ का राधा अधीकारीले आफु डोका डाला लिनकै लागी मष्टामाणु मेला पुगेपनी नपाउदा दुखी भएर फर्कीएको बताइन । मेलाको दिन डोका डाला आएको खवर सुनेर मेला हेर्न पुगेपनी ढीलो पुग्दा चाडै सकीएपछी आफुले नपाएको उनले दुखेसो सुनाईन ।
कैयौ कृषकहरु मेला हेर्ने निउमा पुगेपनी प्रमुख काम डोका डाला ल्याउनका लागी मेलामा पुग्ने गर्दछन् । आफु डोका डाला बिक्री गर्न बिगत ५ बर्ष यता नियमीत मेलामा पुग्ने गरेको रामारोशन गावीस वडा नम्वर ६ नर बहादुर बुढाले बताए । मष्टामाणु मेला पगेका बुढाले बिगत एक महीना अगाडी देखी तयार गरेका १० छाप्रा र १० डोका बोकेर मेलामा पुगेर बिक्री बितरण गरेको सुनाए ।
पुर्व गावीस सचीव एवम पुल्लेतोला गावीसका समाजसेवी धर्मराज रावलले निंगाला तथा बासबाट डोका डाला तथा छाप्रा बनाएर व्यवसायीक रुपले लागेमा धेरै आम्दानी गर्न सकीने बताए । उनले कैयौ युवाहरुको यस प्रती ध्यान नजादा र पहीले डोका डाला बनाउनेहरुले यो पेशा व्यवसाय छोडकाले पनी संकटमा परेको बताए ।
जिल्ला बन कार्यालय अछामका सहायक बन अधीकृत खुद्रुस मियाले जिल्लामा अहीले सम्म के कती ठाउमा को कसले निंगाला तथा बास व्यवसाय गरीरहेका छन् यसको एकीन तथ्यांक नभएपनी केही जसोले गर्ने गरेको बताए । बास तथा निगालालाई प्रबद्र्धन गरेर अहीले सम्म कोही कसैले उद्योगका रुपमा सञ्चालन नगरेको भन्दै उद्योगका रुपमा लिएमा राम्रो गर्न सकीने सहायक बन अधीकृत मियाको भनाई छ ।
निंगाला तथा बासबाट डोका, छाप्रा, डाला, हटाले डोका, पानी बोग्ने बोका, मदानीको टोपी, स्याकु, सुप्पा, नांग्ला बन्ने गर्दछन् । एक दिनमा दुई डोका वा दुई छाप्रा मात्र बनाएर बिक्री बितरण गर्न सक्यो भने न्युनतम १ सय देखी २ सय पचास सम्म आम्दानी गर्न सकीन्छ । जिल्लाको छब्बीस क्षेत्र बास तथा निंगालाका लागी प्रशिद्ध मानीएपनी जिल्लाका अन्य ठाउहरुमा पनी निंगाला तथा बासका केही रुखहरु देख्न सकीन्छ ।
फोटो क्याप्सनः अछामको पर्यटकीय स्थल पञ्चदेवल बिनायक बजार नजीकै रहेको मालीका मन्दीरमा मालीका चर्तुदशीको दिन मनाइने मालीका चर्तुदशी पर्वको दिन अछामको बिकट गावीस रामारोशनबाट एक दिन लगाएर बेज्न ल्याइएका डोका डालाहरु ।।