टेक शाही/पुस २८, डोल्पा । डोल्पा जिल्लामा पहिलो पटक आङ खस्ने महिलाहरुको पहिचान गरिदै छ ।
दुर्गम तथा हिमाली जिल्लाको महिलाको आङ खस्ने समस्या बढ्दो क्रममा हुन सक्ने भन्दै वातावरणीय कृषि तथा बिकास केन्द्र(केड)ले तथ्याङ्क संलन गर्न लागेकोे छ ।
महिलाहरुको आङ खस्ने सम्बन्धी अन्तरक्रीया कार्यक्रममा महिला शसक्तीकरण केन्द्र डोल्पाले डोल्पामा २० प्रतिशत महिलाहरु आङ खस्ने रोगबाट ग्रसित रहेको तथ्याक सार्वजनीक गरेको हो ।
साविकको ५ वटा गाविसहरु त्रिपूराकोट, ल्हां, सुँ,शहरतारा, जुफाल र दुनैका करिव २ सय ५० घरधुरीमा सर्वेक्षण गर्दा २० प्रतिशत महिलाहरु आङ खस्ने रोगबाट पिडित रहेको महिला शसक्तीकरण केन्द्र डोल्पाकी कोषाध्यक्ष काली चलाउनेले बताइन ।
वातावरणीय कृषि तथा बिकास केन्द्र(केड)ले आर्थिक सहयोग गरि स्थानीय संस्थाहरुसंग मिलेर काम गर्ने केड डोल्पाका संयोजक उमाकन्त भुषालले जानकारि दिए । उनका अनुसार महिलाको सवालमा महिला शसक्तीकरण केन्द्र डोल्पाले तिव्र रुपमा काम गरेको बताए । उनले भने जोडीदार सामाजीक सहजकर्ता पनि भएकोले महिलाको आङ खस्ने रोगको पहिचान गर्न सहज हुने बताए ।
महिला शसक्तीकरण केन्द्रबाट जोडीदार सहजकर्ता राखिएको छ उनिहरुले आङ खस्ने रोग भएका महिलाहरुको पहिचान गर्ने काम गर्दछन कोषाध्यक्ष कालि चलाउनेले भनिन । उनका अनुसार जाडीदार महिला छन महिनाको ५ दिन प्रति दिन ८ सयका दरले पारिश्रमिक दिने र उनिहरुले महिलाहरुलाइ सुसुचित गर्ने पनि बताइन ।
घरघरमा गएर महिलाहरुलाइ उनका समस्याहरु बारे जानकारि लिन कठिन हुने जोडी सहजकर्ता एलिना बिश्वकर्माले बताइन । उनले भनिन अबत सजिलो हुदै गएको छ दाउरा,मेलापात,चाडवाडमा एक्लै हुदा भन्ने गर्दछन समाजमा भन्न लाज मान्ने गरेको बताइन ।
हिमाली जिल्ला र शिक्षाको कमिको कारण पनि डोल्पाका महिलाहरुमा आङ खस्ने रोगको समस्या धेरै भएको अर्कि जोडी सहजकर्ता धनचन्द्रा सार्कीले अनुभब सुनाइन । उनी भन्छीन पौष्टिक आहार पनि छैन काम नगरि सुख छैन बाध्यता रहेको छ । पहिले पहिले महिलाहरु लाज मान्ने गर्थिन अब त सजिलै भन्न सक्ने भइ सकेकीले आङ खस्ने रोग सम्बन्धी जानकारी दिन सहज भएको बताइन ।
डोल्पा जिल्लामा पहिलो पटक महिलाहरुको स्वास्थयलाइ मध्यनजर गरि आङ खस्ने रोग सम्बन्धी खोजमुलक काम गर्न लागेको केड डोल्पाका लिला टमट्टाले जानकारि दिए । उनका अनुसार जिल्ला स्वास्थ्यसँग सहकार्य गरेर काम गरेको र सूरुवातीमा रहेका छौ जिल्लामा यस्ता रोगबाट ग्रसित महिलाहरुको संख्या धेरै नै हुने बताए । पहिचान पछि चेकजाच गरिने र तराइका जिल्लामा निःशुल्क उपचार गरिने पनि बताए ।