वैशाख ७, काठमाडौँ | सत्तारुढ गठबन्धनले आसन्न स्थानीय तह निर्वाचनमा महानगर र उपमहानगरपालिकाको चुनावी तालमेल टुङ्ग्याएको छ । आइतबारबाट घनिभूत छलफलमा जुटेका गठबन्धनका शीर्ष नेताबीच बुधबार महानगर र उपमहानगरपालिको सिट बाँडफाँटमा सहमति जुटेको हो | सत्तारुढ गठबन्धनले आसन्न स्थानीय तह निर्वाचनमा महानगर र उपमहानगरपालिकाको चुनावी तालमेल टुङ्ग्याएको छ । आइतबारबाट घनिभूत छलफलमा जुटेका गठबन्धनका शीर्ष नेताबीच बुधबार महानगर र उपमहानगरपालिको सिट बाँडफाँटमा सहमति जुटेको हो । ६ महानगर र ११ उपमहानगरपालिकामा काँग्रेस, माओवादी, एकीकृत समाजवादी र जनता समाजवादी पार्टीबीच भागबण्डा टुङ्गिएको छ ।
गठबन्धनमा भएको सहमति अनुसार महानगरमा काँग्रेसले तीन र माओवादी, एकीकृत समाजवादी र जसपाले एक–एक ठाउँमा मेयरका साझा उम्मेदवार बनाउने भएका छन् । काँग्रेसले काठमाडौँ, ललितपुर र विराटनगर गरी तीन महानगरको प्रमुख पाएको छ । यस्तै माओवादी केन्द्रले भरतपुर, एकीकृत समाजवादी पार्टीले पोखरा र जनता समाजवादी पार्टीले वीरगञ्ज महानगरपालिका प्रमुख पाएका छन् । माओवादी, एकीकृत समाजवादी र जसपाले प्रमुख पाएको महानगरमा काँग्रेसले उपमेयर पाएको छ भने काँग्रेसले प्रमुख पाएको काठमाडौँमा एकीकृत समाजवादीले, विराटनगरमा जसपाले र ललितपुरमा ललितपुर माओवादीले उपमेयर पाएको छ ।
यस्तै ११ उपमहानगरपालिका मध्ये काँग्रेसले ७ र माओवादीले दुई प्रमुख लिने सहमति भएको छ । यस्तै एकीकृत समाजवादी र जसपाले एक–एक उपमहानगरको प्रमुख पाउने भएका छन् । काँग्रेसले बुटवल, तुलसीपुर, इटहरी, धरान, कलैया, नेपालगञ्ज र धनगढीको उपमहानगरपालिका मेयरमा गठबन्धनकाका साँझ उम्मेदवार उठाने भएको छ । काँग्रेसले सुरुमा सबै उपमहानगरपालिका प्रमुख आफूले राखेर माओवादी, एकीकृत समाजवादी र जसपालाई उपप्रमुख मात्र दिने अडान राखेको थियो ।
अन्तिममा काँग्रेसले ११ मध्ये ४ वटा उपमहानगरपालिका माओवादी, एकीकृत समाजवादी र जसपालाई छोडेको छ । काँग्रेसलाई उपमहानगरको सात वटा मेयर पद भागमा पर्दा उपमेयरमा भने ४ वटा मात्र परेको छ । काँग्रेसले जनकपुर, हेटौडा, जितपुर सिमरा र घोराही उपमहानगरपालिकाको उपमेयर पाएको छ ।
यस्तै सत्ता गठबन्धनको दोस्रो ठूलो दल माओवादी केन्द्रले घोराही र जितपुर सिमरा उपमहानगरपालिकाको मेयर पाएको छ । माओवादीले उपमेयरमा पनि दुई वटा उपमहानगरपालिका मात्र पाएको छ । उसले धरान र धनगढी उपमहानगरपालिका उपमेयर पाएको हो ।
यस्तै एकीकृत समाजवादीले हेटौँडा उपमहानगरपालिका मात्र भएको भने जनकपुरधाम उपमहानगरपालिका प्रमुख जसपाको भागमा परेको छ ।
यसअघि एकीकृत समाजवादीले हेटौडासहित बुटवल र इटहरी उपमहानगरपालिका दाबी गरेको थियो । तर पोखरा महानगरको मेयर पाएपछि हेटौडामा चित्त बुझाएको छ । त्यसको बोनसमा एकीकृत समाजवादीले उपमहानगरपालिको तीन वटा उपमेयर पाएको छ । इटहरी, बुटवल र तुलसीपुरमा गठबन्धनबाट एकीकृत समाजवादीका उपमेयरका उम्मेदवार हुने भएका छन् ।
नेपालगञ्ज र कलैया उपमहानगरपालिका प्रमुखमा दाबी गरेको जसपा जनकपुर सीमित भएको छ । तर उपमहानगरको उपमेयरमा जसपाले दुई सिट पाएको छ । गठबन्धनबाट कलैया र नेपालगञ्ज उपमहानगरपालिका उपप्रमुखमा जसपाका उम्मेदवार प्रतिस्पर्धा गर्ने भएका छन् ।
…त्यसपछि देउवा पोखरा छोड्न बाध्य भए
गठबन्धनभित्र एकीकृत समाजवादीलाई महानगर प्रमुख दिन सुरुमा काँग्रेस सकारात्मक थिएन । काँग्रेसभित्र असन्तुष्टि र गठबन्धनभित्रको सन्तुलन मिलाउन गठबन्धनका शीर्ष नेतालाई सकस परेको थियो । खास गरी पोखरा महानगर प्रमुखमा काँग्रेस र समाजवादी दुवैले दाबी गरेपछि गठबन्धनभित्र सहमति जुटाउन कठिन परेको थियो ।
सिट बाँडफाँटका क्रममा आफ्नो पार्टीलाई एउटा पनि महानगर मेयर नदिए गठबन्धनबाट बाहिरिने एकीकृत समाजवादीका अध्यक्ष माधव नेपालले चेतावनी नै दिएका थिए । सोमबार साँझ भएको छलफलमा नेपाल कड्किएर बालुवाटारबाट निस्किएपछि देउवा पोखराबारे सोच्न बाध्य भएका थिए ।
सहमतिको खोजीमा प्रधानमन्त्री तथा काँग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाले पार्टीका गण्डकी प्रदेश सभापति, कास्की जिल्ला सभापति र नेता यज्ञबहादुर थापालाई काठमाडौँ बोलाएका थिए । एकीकृत समाजवादीलाई मेयर छोड्दा जित्न सकिने नसकिनेबारे उनीहरूसँग देउवाले ब्रिफिङ लिएका थिए । काँग्रेस नेताहरूले एकीकृत समाजवादीले मेयर पाए जित्न कठिन हुने बताए ।
त्यसपछि प्रधानमन्त्री देउवाबाट एकीकृत समाजवादीका पोखरा मेयरका दाबेदार धनराज आचार्यलाई बालुवाटार बोलावट भयो । देउवाले एकीकृत समाजवादीका अध्यक्ष माधव नेपालको परामर्शमा आचार्यसँग मंगलबार साँझ बालुवाटारमा पोखराको वस्तुस्थितिबारे जानकारी लिएका थिए । सोही क्रममा आचार्यले पोखराको मेयरमा आफू जित्नेमा शङ्का नगर्न भन्दै पार्टीका १२ हजार सक्रिय सदस्य रहेको तथ्य पेस गरेका थिए । आचार्यले उक्त तथ्य पेस गरेपछि बल देउवा एकीकृत समाजवादीलाई पोखराको मेयरमा गठबन्धनको साझा उम्मेदवार बनाउन तयार भएका थिए । तर काँग्रेस नेताहरूले आचार्यलाई रुख चुनाव चिह्नबाट उम्मेदवार बन्न जोड गरेका थिए ।
आचार्यले काँग्रेसको प्रस्ताव अस्वीकार गर्दै कलम चिह्नबाटै गठबन्धनको साझा उम्मेदवार भएर चुनावी प्रतिस्पर्धामा उत्रिने अडान लिए । अन्ततःआचार्यलाई कलम चिह्नबाट गठबन्धनको साझा उम्मेदवार बनाउने कुरामा काँग्रेस सहमत भयो ।