दान बहादुर बुढा/जेठ १८, मुगु । गाँउकी भागी लामा पुख्यौली औजार बाटै राडीपाखी बुनेर बिक्री गर्ने गरेका छन् आधुनिक औजारको प्रयोग बिना परम्परागत काठ र निगालोको सामान्य औजार प्रयोग गरि लामाले राडीपाखी बुन्छन् । पुख्यौली औजारले समय धेरै लाग्ने झनझट बढी हुने गरेको छ ।
‘‘नया“ औजार कस्तो हुन्छ भन्ने थाहा छैन बोहोराले भने यही जिजु बाजेले प्रयोग गर्दै आएको औजारले राडीपाखी लिउ,फेरुवा,मफलर,कोटपाखो,दउरासुरुपाल, बुन्ने गरेका छौ । पुरानै औजारले राडीपाखी बुन्न बानी परिसक्यो पुरानै औजारले प्रयोग गरे पछि समय धेरै लाग्ने फाईदा कमहुने सामान्य १ दिनमा मजदुरी गनेको प्रति खिन १ हजार ज्याला पाउछन ५,६ दिन लाएर १ मफलर बनाईन्छ भने एक मफलरको १ हजार मूल्य र्पछ, राडीपाखी बुन्न समय धेरै लाग्ने फाइदा थोरै हुने ।
एउटा राडीपाखी, लिउ फेरुवा ३ हजार ५ सय देखि ४ हजार ५ सय सम्म बिक्री गर्दा १ हजार फाइदा हुने गरेको छ आघुनिक औजार भएको भए समय कम लाग्ने,छीटा छरीते हुने बढी उत्पादन गर्न सकीने भागी लामाको रहेको छ ।
भेडाबाख्रा बाट उन निकाल्ने, उक्त उन हातले केलाएर पुरानै सिप बाट उन कातेर राडीपाखी बुन्ने गरेका छन् । जनचेतनाको अभावका कारण राडीपाखी बुन्न आधुनिक औजार प्रयोग गर्नु पर्छ भन्ने ज्ञान छैन् । मुगु जिल्लाको मुगु ,दोल्फु,माग्री,मुन्दु, बाम, मह, कोटीला, झयारी, घुइर, रोवा, सोभा,सेरी खमाले, तल्ललेख लगायत गाउ“बस्तीका स्थानीयले पनि भेडाबाख्राको उन बाट राडीपाखी बुन्न परम्परागत औजार नै प्रयोग गर्दै आएका छन् ।
आधुनिक औजार किन्ने मह“गो मुल्य पर्ने भएकोले राडीपाखी बुन्ने पुरानै औजार प्रयोग गर्ने गरेका छन् । ब्यक्तिगत रुपमा मेसिन किन्न ५० हजार देखि १ लाख सम्म मुल्य पर्ने घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालय बाट अनुदानमा औजार लिन फर्म दर्ता राजश्व कार्यालय बाट प्यान नम्बर लिनु पर्ने झनझटीलो समस्या हुने गरेको छ ।
पुख्याउलि औजार बाट बनाउने राडीपाखी,मफल,दौरासुरुवाल,कोट,लिउ फेरुवा जस्ता बस्तुहरु बनाई जिबन निवाह गरीरहेका थिए भने पछिल्लो समयमा बजारमा तयारी रेडीमेड कपडाहरुले उन बाट बनेका सामाग्री बस्तुहरु लोप हुने भएको हुदा मुगु बासीको आम्दानि मा बृद्घि हुने लोप बाट जोगाउनको लागी महीला तथा बालबालीका कार्यालयले ३ ९० घण्टे पुख्याउनी औजारबाट भेडा बाख्राबाट पाईने सामाग्री र बस्ते बनाउनको लागी तालिम दिईएको महिला थता बाल बालीका कार्यालय मुगुका प्रमुख हसिना प्रसाद सुबेदीले जानकारी दिएकी छन ।