सन्तोषकुमार गुप्ता । माघ १३, दाङ । सार्वजनिक क्षेत्रको कुनै पनि वनपैदवार कटान, छटान, ढलान गर्न नपाईने भए पनि भालुवाङ्ग पुल्चोकको सार्वजनिक चौतारोको पिपल कानुन विपरीत कटान गरिएको छ ।

वन ऐन विपरित पिपल रुख कटान गरिए पनि त्यसलाई कागजमा मिलापत्र गरिएको छ । पुल्चोक बजार स्थीत राप्ती सार्वजनिक यातायात व्यवसाय समितीको बुकिङ्ग काउन्टर नजिक रहेको पिपलचौतारीको रुखको हाँगाले घरमा असर गरेको भन्दै स्थानिय पुल्चोकबासी लुम्बिनी होटेल एण्ड लजका सञ्चालक सन्तबहादुर पुनले सम्बन्धित वन कार्यालय तथा स्थानियबासीहरुको सहमति बिना कटान गरे पछि बिबाद भएको थियो । मंगलबार दिउँसो पुनले रुखको हँगा कटाई रहेको बेला स्थानिय पुल्चोकबासीले नकाट्न बारम्बार आग्रह गर्दा पुन आर्कोशित हुँदै मनोमानी र्ढगले रुख काट्न नछोडे पछि स्थानियबासीहरुले जिल्ला वन कार्यालय दाङ्गलाई खबर गरेका थिए ।

खबर पाए पछि बुधबार बिहानै जिल्ला वन कार्यालय दाङ्गका सहायक वन अधिकृत रामाज्ञाप्रसाद शाह, वन प्राविधिक बिष्णु पोख्रेल, वनपाले सहित आएको टोलीले पुल्चोक बजार जंगलक्षेत्र रहेको अवस्थामा वन कार्यालयको अनुमति बेगर रुख कटान गरेका पुनलाई वन ऐन २०४९ अनुसार कार्वाही गर्नुको साटो वन ऐन विपरित पुनलाई जबरजस्ती माफी मगाई पुन आर्को पटक रुख नकाट्ने सर्तमा बिना जरिबाना स्थानिय पूलचोकबासीहरुको रोहबारमा मिलापत्र गरिएको हो । वन ऐन २०४९ तथा वन निमावली २०५१ अनुसार वन क्षेत्र भित्रका कनै वनपैदावार तथा त्यसको हाँगाबिङ्गा समेत काट्न नपाईने प्रवाधान रहेको छ, तर कसैले अटेर गरी काटेमा वन नियम अनुसार कडा कार्वाही तथा जरिवाना वा दुई सजाय हुने व्यवस्था छ । यस बिषयमा जिल्ला वन कार्यालय दाङ्गका कार्यालय प्रमुख नवराज काफलेले जंगल क्षेत्रको रुख कटान, छटान तथा ढलान गर्न वन मन्त्रालयको निार्णय चाहिने बताए । जंगलको रुख कटान गर्न वन कार्यालयले पनि अनुमति दिन नमिल्ने भएकोले पुनलाई वन ऐन अनुसार मिलापत्र गर्न नमिल्ने बताए । वन कार्यालयले पुर्जावाल जग्गा भएको सार्वजनिकस्थल मन्दिर, चौतारा, विद्यालय, सरकारी कार्यालय र सडकछेउका रुख कटान गर्न जिल्लाका गठित वन अधिकृत संयोजक रहेको कटान, छटान समितीको अनुगमन पछिको अनुमतिबाट मात्र मिल्ने व्यवस्था रहेको समेत काफलेले बताए । उनले भालुवाङ्ग पुल्चोक पनि जंगल क्षेत्र रहेकोले हामीले अनुमति दिन नमिल्ने भएकोले कटान गर्ने व्यक्तिलाई वन ऐन अनुसार कार्वाही हुनु पर्ने बताए । उनले पुनले काटेको रुखको हाँगा उनको घरलाई क्षति पुग्ने हिसावले काटिएको हुँदा वा ऐनले नमिल्ने भए पनि एक चोटीका लागि स्थानिय राजनितिकदल, संघसंस्थाहरुको आग्रहमा कागज गरिएको काफलेले जानकारी दिए । जुन वन ऐन २०४९ तथा वन निमावली २०५१ विपरित छ ।

पुनले पिपलको हाँगा काटिरहेको बेला हामीले नकाट्न आग्रह गर्यौं तर उहाँ मान्नु भएन बरु हामी संग झगडा गदै मनोमानी ढंगले हाँगा काटे त्यसपछि मात्र जिल्ला वन कार्यालयमा खबर गर्यौं स्थानियबासी लाक्पा सेर्पाले भने, हाम्रा बाउबाजेले रोपेको पिपलको रुखले यहाँ चौतार बनेको छ, यसलाई सबैले संरक्षण गर्नु पर्छ भन्दा पुन परिवार म माथि नै खनिए उनले भने । हामी संग सरसलह गर्नुको साटो यस्तो गर्ने पुनलाई कार्वाही हुनु पर्ने स्थानियबासीले माग समेत गरेका थिए ।