कुल्ला/माघ ३, धनगढी । कुल्ला/माघ ३, धनगढी । धनगढीमा राष्ट्रिय भवन निर्माण संहिता कार्यान्वयन भएको करिब साढे तीन वर्ष पुगेको भएको छ । तर, भवन निर्माण संहिता कडाईका साथ कार्यान्वयन हुन नसक्दा अहिले पनि भूकम्प प्रतिरोधी संरचना निर्माण हुन सकेका छैनन् ।
दिनेश ठकुल्ला/माघ ३, धनगढी । धनगढीमा राष्ट्रिय भवन निर्माण संहिता कार्यान्वयन भएको करिब साढे तीन वर्ष पुगेको भएको छ । तर, भवन निर्माण संहिता कडाईका साथ कार्यान्वयन हुन नसक्दा अहिले पनि भूकम्प प्रतिरोधी संरचना निर्माण हुन सकेका छैनन् ।
भवन निर्माण संहिता लागू गरेयता उपमहानगरपालिकाले घर, भवन निर्माणका लागि भूकम्प प्रतिरोधी नक्सा अनिवार्य रुपमा पास गर्ने व्यवस्था गरेको छ । भूकम्प प्रतिरोधी नक्सा पास गरे पनि घर बनाउँदा भने नक्सा विपरित बनाउने प्रवृतिले संहिता कार्यान्वयनमा चुनौति देखिएको उपमहानगरपालिकाले जनाएको छ ।
नक्सा पास गर्ने भवन नक्साअनुसार भूकम्प प्रतिरोधी बन्दै छ÷छैनन् भनेर उपमहानगरपालिकाले पनि अनुगमन गर्न सकेको छैन । जसले गर्दा भूकम्प प्रतिरोधी नक्सा बन्ने तर संरचना पहिलेकैजस्तो बनाउने गरिएको सरोकारवालाले बताएका छन् ।
धनगढी उपमहानगरपालिकाका कार्यकारी अधिकृत ध्यानकुमार थापाले संहिता पूर्ण रुपमा कार्यान्वयन हुन नसकेको बताउनुभयो । उहाले जनशक्ति, साधनश्रोतको अभावले प्रभावकारी अनुगमन हुन नसक्नु, भूकम्पबाट हुने क्षति कम गर्न भूकम्प प्रतिरोधी संरचना बनाउनु पर्छ भन्ने बुझाई नहुनुजस्ता कारणले संहिता कार्यान्वयन चुनौतिपूर्ण रहेको बताउनुभयो ।
भूकम्प प्रतिरोधी संरचना बनाउँदा धेरै खर्च लाग्छ भन्ने बुझाईले पनि धेरैले भूकम्प प्रतिरोधी नक्सा बनाउने तर घर बनाउदा नक्साअनुसार नबनाउने गरेका उहाको भनाई छ । उहाले संहिता पूर्ण रुपमा कार्यान्वयनका लागि उपमहानगरपालिकाले पहल गरिरहेको बताउनुभयो ।
भूकम्प प्रतिरोधी संरचना बनाउदा केही बढी खर्च लागे पनि धेरै खर्च लाग्छ भन्ने बुझाई गलत रहेको प्राविधिकहरु बताउछन। धनगढीमा घर, भवन निर्माणको क्रम तीव्र भईरहेको छ तर ती मध्ये भूकम्प प्रतिरोधी संरचना निकै कम बन्ने गरेका बताइन्छ ।
उपमहानगरपालिकाका इन्जिनियर दिजराज भट्टले तीन वर्षयता करिब दुई हजार भूकम्प प्रतिरोधी घर नक्सा उपमहानगरपालिकाबाट पास भएका बताउनुभयो । उहाले घर नक्सा पास गर्दा भूकम्प प्रतिरोधी बनाउने तर भवन बनाउदा प्रतिरोधी नबनाउने गरेको पाइने गरेको बताउनुभयो ।
उपमहानगरपालिकामा नम्सा पास विना घर बनाउन नपाइने व्यवस्था भए पनि कतिपयले नक्सा पास नगरेरै घर बनाउने गरेका उहाले बताउनुभयो ।
तत्कालिन धनगढी नगरपालिकाले २०७० साल भदौ १६ गतेदेखि धनगढीमा राष्ट्रिय भवन संहिता कार्यान्वयन गरेको थियोे । भवन निर्माण संहिता कार्यान्वयन गर्ने धनगढी सुदूरपश्चिमको पहिलो नगर हो ।
भवन संहिता कार्यान्वयनका लागि डकर्मीहरुलाई तालिम समेत दिने गरिएको उपमहानगरपालिकाले जनाएको छ । संहिताको पूर्ण कार्यान्वयनका लागि भूकम्प प्रतिरोधी संरचना बनिरहेका छन्/छैनन् भनि अनुगमन गर्न जरुरी रहेको सरोकारवालाको भनाई छ ।
अनुगमनलाई प्रभावकारी बनाउने, भूकम्पबारे सचेतना बढाउने, संरचना निर्माणका लागि आवश्यक जनशक्तिको व्यवस्था गर्न सके संहिता कार्यान्वयनमा सहज हुने कतिपयको भनाई छ ।