पर्वत(सास) लैगिंक हिंसाका घटना मुलुकमा सुनिरहदा पर्वतको सदरमुकाम कुश्माको बान्द्रेविडी चौरमा शनिवार सो विरुद्ध सचेतना कार्यक्रमको आयोजना गरिएको    छ ।   संचारिका समूहको सक्रियतामा लैंगिक हिंसा अन्त्यका लागि बहुविवाह बदर गरिनुपर्ने विषयमा छलफल भएको हो । छलफलमा सहभागी सरोकारवाला व्यक्तिहरुले लैंगिक हिंसा अन्त्य गर्न बहुविवाह बदर गरिनुपर्नेमा जोड दिए ।

   बहुविवाहबाट पीडित महिलाहरुले लोग्नेले दोस्रो श्रीमति भित्र्याएपछि पाएका दुःख र पीडाहरु कार्यक्रममा सुनाए । पीडित महिलाहरुले न्याय नपाएको गुनासो समेत गरे । श्रीमान् शिक्षक रहेकी बहुविवाह पीडित खगेश्वरी क्षेत्रीले आपूm १० वर्षदेखि न्यायको खोजीमा हिडे पनि न्याय नपाएको बताईन् ।   पतिले कान्छी श्रीमती विवाह गरी ल्याएपछि ६ सन्तानकी आमा क्षेत्रीले लोग्नेका विरुद्ध मुद्धा दिन खोजिन् तर कहिल्यै मुद्धा दिन भने सकिनन् ।    मुद्धा दिएपछि श्रीमान्को जागिर जान्छ अनि      कसरी छोराछोरीलाई खाने र पिलाउने भन्ने सोचेर मुद्धा दिन नसकेको उनको भनाई थियो ।

समाजका गन्यमान्य मान्छेको कुरा मानेर श्रीमान् विरुद्ध बहुविवाहको मुद्धा नहाले पनि आफूले न्याय भने नपाएको गुनासो उनको जिवितै छ । त्यसैगरी क्षेत्री जस्तै बहुविवाह र पतिले छाडेर अन्तकतै लागेपछि अप्ठारोमा परेका महिलाहरु मिना नेपाली, अमृता चदरा लगायतले समाज र अदालतबाट न्याय पाउन गा¥हो भएको बताए ।

   पितृसत्तात्मक समाजमा लोग्नेमान्छेकै बोलवोला हुने र महिलाको आवाज कसैले नसुन्ने अवस्था अझै पनि रहेकोले महिलाहरु पीडित बन्ने गरेको सहभागी वक्ताहरुको भनाई थियो । रोचक त के भने लोग्नेका विरुद्ध बहुविवाहका उजुरी गर्छु भनी प्रहरी कार्यालयमा पुग्ने अधिकांश महिलाहरु मुद्धा दर्ता नै नगर्ने गरेको पाईएको छ । बहुविवाहमा मुद्धा दर्ता गरिनुपर्ने भए पनि खानालाउन दिईनुपर्ने भनी मेलमिलाप गरिदै आएको पाईन्छ । अधिकांश बहुविवाहमा दर्ता गरिनुपर्ने उजुरी जिल्ला प्रहरी कार्यालयमै मिलाईने गरिन्छ ।

यसो हुनु बहुविवाह गरे पनि महिलाले नै श्रीमान्का विरुद्ध मुद्धा दर्ता नगर्ने गरेको कानून व्यवसायीहरुका भनाई छ । यस आर्थिक वर्षमा पनि प्रहरी कार्यालय पर्वतमा दर्जनौ बहुविवाह सम्वन्धि उजुरी परेको पाईन्छ तर जिल्ला अदालतसम्म मुद्धा दायर गरिदैन ।         अदालतमा बहुविवाहको मुद्धा नपुग्नुमा पीडित महिलाले न्याय पाउने ग्यारेन्टी नदेख्नु र कानूनी प्रक्रिया लामो हुनु रहेको सरोकारवालाको तर्क छ । कानूनमा बहुविवाहका गर्नेका विरुद्ध ५ देखि २५ हजार नगद जरिवाना र १ देखि ३ वर्ष जेल सजाय तोकिएको छ । यो कानून कार्यान्वय भई बहुविवाह गर्नेले सजायँ पाएको भने भेटिदैन ।

अधिकांश बहुविवाहका घटनाहरुलाई अंश र खानलाउन दिने शर्तमा फिर्ता गर्ने पाईएको छ भने कतिपय पीडित महिला फेरि पनि थप पीडामा भएको सहभागीहरुकै भनाईबाट प्रष्ट बुझिएको थियो । बहुविवाहबाट महिलाहरु पीडित हुनबाट रोक्न बहुविवाहलाई बदर गर्ने कानून बनाईनुपर्नेमा कानून व्यवसायी र अन्य सरोकारवालाहरुको जोड दिए । छलफल कार्यक्रममा सहभागी केही वक्ताहरुले जिल्ला प्रहरी कार्यालय प्रमुख डिएसपी गंगा पन्तले महिलाहरुको पीडालाई बढी महत्व दिएर न्याय दिलाउन खोजेको भनी बताएका थिए ।

सहभागीमध्ये दुर्लुङबाट सहभागी भएका शालिकराम पौडेलले अन्यायमा परेका महिलाहरुलाई डिएसपी पन्तले सहयोग गरेको बताए ।         कार्यक्रममा राजनीतिक दलका प्रमुख तथा प्रतिनिधि, सरकारी कार्यालयका प्रमुख, विभिन्न सरोकारवाला संघसंस्थाका प्रमुख तथा प्रतिनिधि, पीडित महिलाहरु लगायत सचेत नागरिकहरुको सहभागीता थियो ।

छलफलमा उठेका सहभागीहरुका जिज्ञासा र सवालहरुलाई सभासद अर्जुनप्रसाद जोशी र प्रहरी प्रमुख डिएसपी पन्तले प्रतिउत्तर दिएका थिए । सो संचारिका समूहकी अध्यक्ष निर्मला शर्माले संचालन गरेको कार्यक्रमको व्यवस्थापनमा संचारिका समूह पर्वतले भूमिका खेलेको थियो भने ईन्सेक पर्वतले समेत सघाएको थियो । कार्यक्रमलाई कान्तिपुर टेलिभिजनको समकोण कार्यक्रममा देखाईने बताईएको छ ।