सन्तोषकुमार गुप्ता/भदौ १३, दाङ । देउखुरीको राजपुर सतवरीया विपन्न परिवा माछा मारे रै जिवीको पार्जन गदै आएका छन । 

जिल्लाको राजपुर गाविसमा रहेका विपन्न परिवारले राप्ति नदिमा माछा मारेर आफनो दैनिकी चलाउने गरेका हुन । आफनो क्षमता अनुसारको काम नहुने र अन्य व्यवसाय गर्ने आर्थिक अभाव भएकाले यहाका स्थानिय वासी माछा मारेर रै जिवीको पार्जन गर्ने वाध्य भएका हुन । 

राजपुर गाविसका झण्डै २ दर्जन परिवार माछा मारे रै गुजारा चलाउदै आएका छन । खेती वारीमा उत्पादन भएको अन्न वालीले तीन महिना पनि खान पुग्दैन स्थानियवासी ६१ वर्षीय कलविर वार्दिले भन्नुभयो वर्ष देखि राप्ती नदिमा माछा मारेरै परिवार पाल्दै आएको छ । 

आको व्यवसाय नभए पछि उहाले १५ वर्ष देखि माछा मारेरै परिवारका ८ जनाको खर्च चलाउदै आएको बताउनु भयो । राप्ती नदि किनारामा रहेको राजपुर वादी कुमार र धामी परिवार परिवारका सदस्यले लामो समय देखि राप्ती नदिमा माछा मारेर वचेको पैसाले जिवन चलाउने गरेका छन् । 

मलाई माछा मानै वुवाले सिकाउनु भएको हो स्थानिय मानव कुमालले भन्नुभयो दैनिकी गुजारा चलाउन माछा माने गरेका छौ । माछा मारेरै खाद्यन्न लगाकपडा रपरिवारको आर्थिक समस्या समाधान गर्ने गरेको उहाले पछिल्लो समय माछा पाउन छाडदा आफुहरु आर्थिक समस्यामा पर्ने गरेको दुखेसो गर्नुभयो । 

माछा मारेरै परिवार चलाउने गरे पनि छोराछोरीको शिक्षा र स्वास्थ्य लागि सोचे जस्तो सहयोग गर्ने नसकेको स्थानिय हरिवहादुर वादीले बताउनु भयो मंङगी वढेको वादीले भन्नु भयो । 

भरिपेट खान र एक सरो कपडा लगाउन समेत मुस्किल परेको छ । माछा मारेर जिवन पार्जन गदै आएका स्थानिय विपन्न समुदायका वालवालिका न्युनतम शिक्षा, स्वास्थ्य, र खाद्यन्नवाट समेत वञ्चित हुने गरेका छन । दिनभरी माछा मारेर मुस्किीलले तीन सय रुपैया सम्म आम्दानी गर्ने वादी कुमाल र धार्मी परिवारका सदस्यले आफुहरुका लागि राज्यले केही नगरीदिएको गुनासो गरे । छोराछोरी वढाउन पाउदैनौ वादीले भन्नु भयो विपन्न वर्गका लागि भन्दै विभिन्न कार्यक्रम सञ्चालन हुन्छन । 

तर हाम्रीलाई केही छैन । पहुच भएका लाई सहयोग प्राप्त हुने गरे पनि यहाका विपन्न परिवारका सदस्यलाई कसैले पनि सहयोग नगर्ने गरेको स्थानिय वासीको गुनासो छ । यसमा राज्यको ध्यान गए राम्रो हुन्थ्यो ।