प्रमिला घिसिङ | निमिनिया भनेको फोक्सोमा हुने एक प्रकारको रोग हो | यो अति सुक्ष्म किटाणु, ब्याक्टेरिया, भाइरस, फंगसको कारण लाग्ने गर्दछ | निमोनिया वातावरण प्रदुषणको कारण स्वासप्रस्वसको माध्यमबाट मानिसको फोक्सोमा हुने संक्रमण नै निमोनिया हो |
निमोनिया कसरी लाग्छ ?
निमोनिया अति सुक्ष्म किटाणु, ब्याक्टेरिया, भाइरस र फंगसको कारण लाग्दछ |
कति वर्षको बालबालिकाम कस्तो निमोनिया लाग्छ ?
जन्मेदेखि ३ हप्ता देखि ३-४ वर्ष उमेरको बालबालिकामा (स्ट्रेप्टोकोकस) नामक निमोनिया लाग्छ, ५ वर्ष पछिको बालबालिकामा (माइकोप्लासमा) नामक निमोनिया लाग्ने गर्दछ |
निमोनियाको लक्षण के – के हुन् ?
सामान्य रुघाखोकी लाग्नु, ज्वरो आउनु, सास फेर्न गार्ह्रो हुनु, शरीरमा निलो दाग देखा पर्नु, टाउको दुख्नु, मुटुको चाल गडबड हुनु, आखा रातो हुनु, सिगान बग्नु जस्ता लक्षण देखा पर्दछ |
निमोनियाका कारक तत्वहरु के-के हुन् ?
धुम्रपान: धुम्रपान गर्ने मानिसमा फोक्सोमा समस्या देखा पर्दछ, यसले निमोनिया पनि उतपन्न गर्दछ |
मादक पदार्थ सेवन: मादक पदार्थ सेवनले फोक्सोमा नराम्रो समस्या निम्त्याउछ, यसरीनै मादक पदार्थ सेवन गर्ने मान्छे पनि निमोनियाको सिकार बन्दछ |
उमेरमा वृद्दता: उमेरमा वृद्दता संगै निमोनियाको समस्या पनि हुने गर्दछ |
एन्फ़्लुएन्जा भाइरल ज्वरो: यसले पनि निमोनिया निम्त्याउछ |
निमिनियाबाट बच्ने उपायहरु यस्ता छन्:-
१ ) बच्चालाई अरु बेलाको तुलनामा धेरै पटक आमाको दुध खुवाउने,
२ ) बच्चालाई धुलो र फोहर वातावरनमा खेल्न नदिने,
३ ) बच्चा जन्मेदेखि ६ महिना सम्म आमाको दुध मात्र खुवाउने, त्यसपछि आमाको दुध संगै पोषिलो खानेकुरा घ्यु, गेडागुडी, फलफुल, जाउलो जस्ता खानेकुरा खुवाउने,
४ ) बच्चालाई हावा आउन जान सक्ने सफा कोठामा राख्ने,
५ ) बच्चालाई एक वर्षमा खोपको मात्रा पुरा गर्ने,
६ ) बच्चालाई मौसमअनुसारको कपडा लगाईदिने |
(डा. सुरज घिमिरे सिमाम्स मेडिकल हल बागडोल,ललितपुरका फर्मासिस्ट हुन् )