दक्षिणकाली Sajha Sawal - Nepal's Number 1 News Portal for Labor Migration, Employment Sector and More... दक्षिणकाली
७ फाल्गुन २०८१, बुधबार
अछाम - ACM

ख्यातीप्राप्त दक्षिणकाली मन्दिर

१९ असार २०७३, आईतवार १२:४६

दक्षिणकाली नेपालको बागमती अञ्चलको काठमाडौं जिल्लाको एक गाँउ विकास समिति हो। यो ठाउंमा ८२२ वटा घर छन्। काठमाण्डौ शहरको कोलाहल र दुषित वातावरणबाट टाढा यो गाउँ प्राकृतिकरूपमा धनी छ । दक्षिणतिर छैमले, पश्चिमतिर टल्कुडुँडेचौर, उत्तरतिर शेषनारायण र पूर्वतिरको केहि भाग सेतिदेवी गाविसले छोएको यस गाउँ अत्यन्त मनोरम वातावरणमा रहेको छ । यो गाउँमा माता दक्षिणकालीको मन्दिर रहेको छ । जुन विश्वप्रख्यात छ । विशेष गरेर शनिवार र म‌ंगलबारका दिन यस मन्दिरमा ठूलो भिड लागेको हुन्छ । मन्दिरको माथिपट्टी माताको मन्दिर रहको छ । दक्षिणकालीमा विशेष गरेर नेवारी वस्ती रहेको छ । दक्षिणकाली गाउँ मै गोपालेश्वर महादेवको मन्दिर पनि रहेको छ । पुरातात्विक हिसाबले यस मन्दिरले पनि आफ्नै महत्व राखेको छ । यसैगरी यसै गाउँ विकास समितिमा वडा नं‍ १मा पर्ने कोटालटोलमा एसियाकै महत्वपूर्ण नृत्यशैलीमा उभिएको गणेशको मन्दिर रहेको छ जसलाई स्थानीयबासीहरू गोर गणेश मन्दिर भन्ने गर्दछन् ।

भगवान शिवका पत्नी पार्वतीलाई गौरी पनि भनिने र उनैका पुत्र भएका कारण गोर गणेश भएको हो भन्ने स्थानीय कथन रहेको छ । यसै गरी दक्षिणकाली वडा नं २ जसमा कोछुटोल पर्दछ जहाँ तिलविक्रमेश्वर महादेवको मन्दिर रहेको छ । अत्यन्तै पूरानो यस मन्दिरमा बुढानीलकण्ठ भगवानको हुबहु सानो आकारको बुढानीलकण्ठ समेत प्रतिस्थापित रहेको छ । यसैगरी वडा नं‍ ३मा कोटघर, हिर्गा, भिमसेन मन्दिर, झम्केश्वरी मन्दिर लगायतका स्थानहरू छन् जुन फर्पिङ शहरको मुख्य चोक एवम् एतिहासिक दरबार क्षेत्र (लायकु) का रूपमा चिर परिचित छ । यसै झम्केश्वरी मन्दिरको पछाडि पट्टी एतिहासिक भगवती मन्दिर समेत रहेको छ । दक्षिणकाली वडा न‌ं ४को ऐतिहासिक कमलपोखरीको आफ्नै अस्तित्व रहेको छ । एसिया कै सबैभन्दा ठूलो सरस्वतीको मुर्ति यसै स्थानमा रहेको छ । करिब १२०० वर्ष पहिला चोरी भएको यस स्थानको यो मुर्ति चोरले चोर्न नसकि टाउको मात्र चोरेर लगेको र १२०० वर्षपछि विदेशबाट फिर्ता ल्याई हाल संग्रहालयमा सुरक्षित राखिएको छ भने टाउको नभएको सरस्वतीको मूर्ति र गणेशजीको मुर्तिको दर्शन भने आज पनि हामी गर्न सक्छौ । यसै गरी यसै दक्षिणकाली गाविस अन्तर्गत नै पश्चिमतर्फ महालक्ष्मी मन्दिर पनि छ । प्रत्येक महिनाको कार्तिक पूर्णिमाका दिन यहाँ विशेष मेला लाग्ने गर्दछ । आफ्नो मनोकांक्षा पूरा हुनेहरूले यहाँ त्यस दिन भातबाट बनाईएको विशेष बस्तु (गोजाः) यस मन्दिरमा चढाइने गरिन्छ । कार्तिक पूर्णिमादेखि लगातार ४ दिनसम्म महालक्ष्मी लगायतको विशेष कार्तिक नाच नचाइने परम्परा हालसम्म जीवित नै छ । 

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

मुख्य समाचार
प्रजातन्त्र दिवसले लोकतान्त्रिक मूल्य र आदर्शप्रति प्रतिबद्ध रहन प्रेरणा दिन्छ : सभामुख घिमिरे जनता नै राज्य शक्तिको सम्पूर्ण स्रोत हुन् :राष्ट्रपति बुधबारका लागि विदेशी मुद्राको विनिमय दर, हेर्नुहोस आज देशभर प्रजातन्त्र दिवस विविध कार्यक्रम आयोजना गरी मनाइँदै मौसम: तराई हुस्सु, उच्च पहाडी तथा हिमाली भेगमा हिमपातको सम्भावना केआईआईटी घटनाको समाधान नभए एनओसी रोक्ने शिक्षा मन्त्रालयको चेतावनी सरकारलाई चन्द्र भण्डारीको प्रश्न- ओडिसाबाट विद्यार्थी लिएर आउन कसले रोकेको छ ? सचिव कुट्ने वडाध्यक्षलाई थप १० दिन हिरासतमा राख्न अदालतको अनुमति कोटीहोम रोक्न परेको रिटमा कारण देखाऊ आदेश जारी च्याम्पियन्स ट्रफीको अघिल्लो दिन पाकिस्तानमा हमलाः ४ सैनिकको मृत्यु प्रकृतिका बुवा सुनिल भन्छन्– ह्यारेसमेन्ट र ब्ल्याकमेलिङका कारण आत्महत्या निर्देशन विपरीत सामाजिक सञ्जालमा तस्बिर तथा भिडियो अपलोड गर्ने १ सय २० जना सशस्त्र प्रहरी कारबाहीमा सामाजिक सञ्जाल विधेयक जस्ताको त्यस्तै पारित गरिनु हुँदैन: डा शेखर कोइराला डोनाल्ड ट्रम्पविरुद्ध गोविन्द केसी सडकमा प्रकृति र आरोपि केटाबीचको अडिओ भाइरल भएपछि मात्र युवक पक्राउ, अडिओमा के छ? कुलमानप्रति उर्जामन्त्री रुष्ट, संसद्‌मै भने– ‘कुलमानले सरकारलाई टेर्नु हुन्न’ सभामुखले तेस्रो पटकसम्म शून्य समयमा बोल्न बोलाउँदा पनि सुमना नबोलेपछि… एक सातादेखि हराइरहेका पुरुष जंगलमा मृत भेटिए केआईआईटीमा रहेका नेपाली विद्यार्थीको अवस्था बुझ्न पुगे नेपाल प्रहरी लगनखेलको होटलमा एक कामदार मृत फेला