वैशाख ४, काठमाडौं । बैदेशिक रोजगार बिभागले म्यानपावरहरुलाई पटक-पटक विवरण बुझाउन ताकेता दिएपछि ६ सय ५१ म्यानपावरले बिभागमा विवरण पेस गरेका छन् ।
बिभागले ३ पटक समय दिएर विवरण मागेकोमा २ सय भन्दा बढी म्यानपावरहरुले भने कामदारको विवरण पेश गर्न अटेर गरेका छन् । बिभागले तेश्रो पटकसम्म दिएको समय सिमा आइतबार सकिएपनि केहि म्यानपावरले बिबरण पेस गरेका छैनन् । नेपालमा अहिले ७५० भन्दा बढी म्यानपावर सक्रिय रुपमा संचालित रहेकोमा ६ सय ५१ म्यानपावरले मात्र फ्री भिसा र टिकटको विवरण बुझाएको बिभागले जनाएको छ ।
कुन-कुन म्यानपावरले विवरण बुझाएनन् भन्ने बारेमा बिभागले केहि समयपछी सार्वजनिक गर्न सकिने जनाएको छ । बिभागले अझै म्यानपावरले विवरण पेस गर्न सक्ने समेत जनाएको छ । विभागले पाएको विवरणलाई छानबिन गर्न समेत सुरु गरेको बताएपनि छानबिन पछी नियमसंगत संचालित नभएका म्यानपावरलाई कस्तो कारबाही गर्ने भन्ने बारे भने कुनै निर्णय लिएको छैन ।
विभागले मागेको विवरण अनुसार कामदारको विवरण, देश, कम्पनी, सेवा शुल्क बापत उठाएर बैंकमा जम्मा भएको रकम, विदेशी कम्पनीले टिकटबापत दिएको रकम र हवाइ टिकट र कादार पठाएको एयरलाइन्सको सबै विवरण पेस गर्नु पर्ने हुन्छ ।
म्यानपावरले बुझाएको विवरण अनुसार झुटा भए बिभागए एन/नियम अनुसार कारबाही गरिने बताएपनि कतिपयले यसमा बिभागकै केहि कर्मचारीको बार्गेनिंग समेत चल्नसक्ने आशंका गरेका छन् । निःशुल्क भिसा र टिकटको निर्णय कार्यान्वयन नभएको गुनासो आएपछी बिभागले विवरण मागेको थियो तर कागजी रुपमा नदेखाई म्यानपावरले विदेश जानेसँग पैसा अशुल्ने कुरा बिभागले थाहा भए-नभएझै गरेको छ । लाखौ असुलेर म्यानपावरले १० हजारको मात्र कागजी प्रमाण दिन्छन् भन्ने कुरा बिभागका हरेक कर्मचारीलाई थाहा छ तर विभागसँगै म्यानपावरहरुको मिलिमतो हुने कारणले उक्त बिषयमा बिभाग थाहा नभएझैँ मौन छ ।
पछिल्लो समय बिभागले मागेको विवरण मिलाउन लगभग सबैजसो म्यानपावरलाइ हम्मे-हम्मे परेको छ । अधिकांश म्यानपावरले लेखापढी गर्नेहरुलाई पैसा खुवाई विवरण बनाएका छन् भने केहि म्यानपावरले भने अझै विवरण बुझाउने कुरामा अन्यौलता भएपछी विवरण नै पेस गर्न सकेका छैनन् । बिभागले एक्कासी सोच्दैनसोचेको विवरण मागेपछी केहि म्यानपावरहरु भने ब्यबसायनै गुम्ने डरमा छन् ।
एक म्यानपावर ब्यबसायीले विवरण बारे हाम्रो प्रश्नमा विवरण नबुझाएपनि हुने र बिभागले केहि गर्न नसक्ने दावी गरे । उनि जस्तै केहि ब्याबसायीहरुले बिभागले विवरणको नाममा म्यानपावरसँग पैसा अशुल्दै कमाउने नयाँ तरिका अपनाएको आरोप लगाउने गरेका छन् । यस बिषयमा अझै स्पष्ट के पनि छ भने किन २०० भन्दा बढी म्यानपावरले अझै विवरण बुझाएका छैनन् ? विवरण नबुझाउने म्यानपावर कुन-कुन हुन्, बिभागले किन सार्वजनिक गरेको छैन ? किन तिनीहरुलाई बिभागले समयसिमा सकिदासम्म कुनै कारबाही गर्ने नीति लिएको छैन ? अचम्मको बिषय छ ।
कागजी रुपमा १० हजारको रसिद थमाएर लाखौँ लुट्ने बानी परेका म्यानपावरले कस्तो विवरण बुझाए ? बिभागले कसरी त्यस्ता विवरणलाई पास गर्छ ? पास नहुने म्यानपावरलाई कस्तो कारबाही होला ? पत्याउनै नसकिने विवरण पास गराउन कतिसम्मको बार्गेनिङ्ग चल्ला ? त्यो भने हेर्न बाँकी छ ।
हामी निरन्तर यस बिषयको खोजमा रहनेछौं….