पुस १०, काठमाडौँ । प्रत्येक वर्ष पुस शुक्ल पूर्णिमादेखि माघ शुक्ल पूर्णिमासम्म लाग्ने साँखु माधवनारायण शालिनदी मेलाको तयारी शुरु भएको छ ।
यस वर्ष पुस १८ गतेदेखि मेला शुरु भई माघ १७ गते सकिनेछ । मेला अवधिभर साँखुमा लाखौँ भक्तजनको भीड लाग्छ । साँखु बजारलाई पुरानो एवं ऐतिहासिक धरोहरका रुपमा लिइन्छ । नेपाल तिब्बतको व्यापार हुने समयमा साँखु प्रमुख मार्ग थियो ।
माधवनारायण स्वस्थानी व्रत तथा शालिनदी सुधार समितिले मेला व्यवस्थापनको तयारीस्वरुप साँखुका आठ वटै टोलमा भेला गरी टोल समूह गठन गरेको छ । संघसंस्था एवं महिला समूहको छुट्टै समिति गठन गरेर तयारी शुरु गरिएको समितिका अध्यक्ष राजभाइ श्रेष्ठले बताउनुभयो ।
“यहाँ क्रियाशील नेपाल स्काउट, नेपाल प्रहरी, साँखु बस व्यवसायी संघलगायत संघसंस्थाले मेला व्यवस्थापनमा सहयोग गर्ने जिम्मा लिएका छन्, इलाका प्रशासन कार्यालय र शंखरापुर नगरपालिकासँग पनि समन्वय गरेर मेलाको तयारी शुरु गरेका छौँ”, उहाँले भन्नुभयो ।
यस वर्ष शालिनदी तटमा घाट सुधारका थप योजना कार्यान्वयन भएको समितिले जनाएको छ । सरसफाइ गरेर ४० वर्षपछि शालिनदी घाटमा सातवटा खुड्किला, ब्रह्मनाल र वासुकी नाग समेत पूरै देखिएको छ ।
समितिले मेला व्यवस्थापनको तयारी गरिरहँदा विगत वर्षमा भएका कमी–कमजोरी सच्याउने प्रतिबद्धता जनाएको छ । मेलामा आउने भक्तजन एवम् व्रतालुको सेवासुविधामा कमी आउन नदिने समितिका अध्यक्ष श्रेष्ठले बताउनुभयो ।
यस वर्ष शालिनदी तटमा रहेको सार्वजनिक जग्गाको सीमांकन गरेर १० रोपनी १३ आना जग्गा निकालिएको छ । यस ठाउँमा आगामी वर्ष थप भौतिक निर्माणका काम गर्न सजिलो हुने उहाँले बताउनुभयो । शालिनदी तटमा वर्षभरि नै पर्यटक आउने गरी आकर्षण केन्द्र बनाउने योजनाअन्तर्गत झरना र नारायण भगवान्को शिरमा पानीको फोहरा झर्ने गरी फाउन्टेन निर्माण पनि अन्तिम चरणमा पुगेको छ ।
समितिले यसपटक पुरुष व्रतालु राति सुत्ने स्थल (धलम्पु) को संरक्षण गरेको छ । विगत वर्षमै खस्न लागेको यो ठाउँमा १९ फिट अग्लो र ४२ फिट लामो बाँध निर्माण गरेर संरक्षण गरिएको छ । शालिनदी तटको सार्वजनिक जग्गा सीमांकन गरिसकेपछि शंखरापुर र कागेश्वरी मनहरा नगरपालिकाका अन्य स्थानमा समेत यसरी नै संरक्षण गरिनुपर्ने आवाज स्थानीयवासीले उठाउन थालेका छन् ।
यस विषयमा नापी कार्यालय, नगरपालिका एवं सरकारको समयमै ध्यान जानुपर्ने स्थानीय सञ्चारकर्मी पवनलाल श्रेष्ठले बताउनुभयो । साँखुमा मेला भर्न आउने मात्रै हैन व्रत बस्ने व्रतालु र परिवारको पनि भीड हुन्छ ।
भूकम्पले ध्वस्त साँखुमा अझै पुनः निर्माण हुन सकेको छैन । यसले पर्यटक आवागमनमा असर पार्ने स्थानीयवासीको गुनासो छ । यस वर्ष २५ लाखभन्दा बढी पर्यटक मेलाका अवसरमा शालिनदी क्षेत्रमा भित्र्याइने समितिले जनाएको छ । पूर्णप्रसाद मिश्र/रासस