अनिल अधिकारी । साउन १९, काठमाडौँ । देशको सुरक्षा गर्नमा बर्षौं खटिएर रिटायर्ड भएका भुतपुर्व आर्मीहरु युएई भिजिट भिसाको फन्दामा परेका छन् । शैनिक पेशाबाट अवकास लिएपछि पाएको केहि पैसाले आफ्नो परिवारको उज्वल भविष्य नदेखेर थप आर्थिक उपार्जनको लागि बिदेसिन खोज्दा डेढसय बढी भूतपूर्व आर्मी र उनका परिवारको बिचल्ली भएको छ । बिचल्ली बनाउने गिरोहका नाईके हुन् कालिकोटका २५ बर्षीय जय बहादुर बिक ।
सैनिकहरुको भित्री संसारमा बसेका पीडितहरु आम सर्वसाधारणको रुपमा बाहिर आए लगत्तै ठगीमा परेको यो नै पहिलो पटक भने होइन । यसअघि पनि एक गिरोहले थाइल्यान्ड बसेर सयौं नेपाली भूतपूर्व आर्मीहरुलाई आकर्षक तलबको प्रलोभन देखाई भिजिट भिसामा थाईल्याण्ड हुँदै लाओस र कम्बोडिया लगेर प्रतिव्यक्ति ५ देखि ७ लाख लिदै फरार हुँदै गरेको रिपोर्ट साझा सबाल मिडियाले केहि बर्ष अघि प्रसारण गरेको थियो । त्यहि रिपोर्टको शिलशिलामा गिरोहमा संलग्नहरुको भिडियो तथा फोटो समेत सार्वजनिक गरेपछि उक्त गिरोहले ज्यान मार्ने धम्कि समेत दिएको थियो ।
अहिले त्यस्तै प्रकृतिको मानव तस्करीको घटना युएईबाट भएको पाइएको छ । सामाजिक संजालमा अनाधिकृत पेजहरु बनाई सेक्युरिटी कम्पनीको माग आएको भन्दै कयौं युवाहरुलाई भिजिटमा युएई लाँदै अलपत्र पार्ने गरेको पाइएको छ । यसरी ठगि गर्नेले युवाहरुबाट ८ लाखसम्म अशुली गरेको समेत पाइएको छ । त्यसरी समस्यामा पर्नेहरु मध्य ठूलो संख्यामा भूतपूर्व आर्मीहरु रहने गरेको पीडितहरुबाट प्राप्त विवरण अनुसार खुलेको छ ।
युवाहरुलाई युएई भिजिटमा लगेर ठगिको साम्राज्य चलाईरहेकाहरुको नाइके जय बहादुर बिक भन्ने व्यक्ति रहेको पीडितहरुले बताएका छन् । यी जय बहादुर बिक भन्ने व्यक्ति २५ बर्षका हुन् । यी व्यक्तिले कयौं नेपालीहरुलाई युएई लादै अलपत्र पारेको पिडितहरुले बताएका छन् । पीडितहरुलाई युएई पुर्याएको गिरोहले ९ महिनासम्म युएईमा अलपत्र पारेपछि पीडितहरु युएईले लगाएको हजारौं दिरामको फाइन तिरेर आफ्नै प्रयासमा रुदै रित्तो हात नेपाल फर्किएका हुन् । पीडित बनेर फर्किएकाहरु अहिले न्यायको लागि बिभिन्न निकाय चहारीरहेका छन् तर उनिहरुलाई ठगेका जय बहादुर बिक सहित व्यक्तिहरु खुलेयाम युएईमा रमाईरहेका छन् । कालिकोट जिल्लाको साविकको चिल्खाया वडा नम्वर १ घर भएका जय बहादुर बिकको ठगि साम्राज्यलाई फलाउने फुलाउने काममा क्रमश: योगेस परियार, बलराम थापा, बसन्तराज श्रेष्ठ, नविन बिक, सुरज थापा, समिर जोशी लगायतहरु संलग्न रहेको पाइएको छ ।
माथिको तस्वीरमा: क्रमश: ठगीमा संलग्न भनिएका योगेश परियार, कमल वि.क र बलराम थापा
बर्षौं शैनिक अनुसाशनको परिधिमा बसेर बाहिरको वास्तविकताबाट अनभिज्ञ भएको र सर्वसाधारणकै जिन्दगीमा आए लगत्तै आफूहरुले बर्षौं कमाएर जम्मा गरेको रकम केहि महिनामै स्वाहा भएको पीडितहरुको दुखेसो छ ।
यसै ठगिको बिषयलाई लिएर वैदेशिक रोजगार न्याधिकरणमा पीडितहरुले जाहेरी समेत दिएका छन् । प्रहरीले हालसम्म यो घटनामा संलग्न भोजपुर ११ आम्तेकका २२ बर्षीय प्रदिप तामाङलाई पक्राउ गरि डिल्लीबजार कारागारमा राखेको छ । साथै त्यसै गिरोहमा संलग्न झापा जिल्लाका गौरदह नगरपालिका ७ का सुरज गजुरेल समेत पक्राउ परि डिल्लीबजार कारागारमा थुनाको क्रममा छन् । तर प्रहरीले यो गिरोहका नाइके कालिकोट तिलागुफा ९ घर भएका २५ बर्षीय जय बहादुर बिकलाई पक्राउ गर्न सकेको छैन । त्यस्तै बाँके जिल्ला खजुरा गाउँपालिका २ सितापुरका २७ बर्षीय कमल विश्वकर्मालाई पनि पक्राउ गर्न सकेको छैन । त्यस्तै जय बहादुर बिकलाई सघाउने अर्का व्यक्ति योगेश परियारलाई पनि पक्राउ गर्न सकेको छैन । पीडितहरुका अनुसार योगेश परियार र जय बहादुर बिक दुवै जना युएईमै छन् । उनिहरु दुवै जना प्रहरीको फरार सूचिमा रहेका छन् ।
ठगीमा संलग्नहरुले सामाजिक संजालको दुरुपयोग गरि The Royal Gorkha Overseas Pvt. Ltd. नामको अवैध म्यानपावर खडा गरि युवाहरुलाई युएईको आर्म्स गार्ड तथा भीआईपी सेक्युरिटी गार्डमा पठाउने प्रलोभन देखाउने गरेका पाइएको छ । उनीहरुले युएईमा मासिक तीन हजार पाँच सय कमाई हुने र खान-बस्न समेत खर्च नलाग्ने भनेको पीडितहरुले बताए । ठगि गर्नेहरुले The Royal Gorkha Overseas Pvt. Ltd. को खाता नम्बर समेत खोलेर ठगि गरेको पाइएको छ । उनीहरुले कम्पनीको एनएमबि बैंकको खाता खोलेर बाँकी रकम आ-आफ्नो व्यक्तिगत खाता नम्बर पठाउदै हाल्न लगाएको पाइएको छ । यस क्रममा ठगीमा संलग्न प्रदिप तामाङले एनआईसी एसिया बैंक, जय बहादुर बिकले माछापुछ्रे बैंकका खाता खोलेर रकम लिने गरेको पाइएको छ । त्यस्तै ठगीमा संलग्नहरुले कल्पना ढुंगाना र मीनादेवी पाण्डेको नाममा आईएमई मार्फत पैसा बुझेर बिभिन्न मितिमा भिजिटमा युएई लगेको पाइएको छ । ठगि गिरोहको नाइके जय बहादुर बिकले युएई पुर्याईएका व्यक्तिहरुबाट भिजिट भिसामा जाने क्रममा नेपालबाट साटेर लागिएको १/१ हजारको डलर समेत लिएर काममा लगाइदिने प्रतिबद्धता गर्ने गरेको पाइएको छ । डलर लगेपछि नीज बिकले पुन: फेक अफर लेटर बनाई अब ड्युटी ज्वाईन गरिदिने भन्दै युएईमै रहंदा फेरी आफ्नो माछापुछ्रे बैंकको खातामा पैसा जम्मा गरिदिन भनेपछि पीडितहरुले नेपालमा परिवार मार्फत थप पैसाजम्मा गरिदिने गरेको पाइएको छ । तर पैसा हालेपछि बिभिन्न ठाउँमा सार्दै ९ महिनासम्म युएईमा राखेको पीडितहरुले बताएका छन् । युएईमा बस्ने क्रममा कहिले दाल र भात मात्र दिने गरेको र कहिले ५ दिनसम्म खाना खान नदिएको पीडितहरुले बताएका छन् ।
ठगी तथा मानव तस्करीमा संलग्न बिक लगायत बिरुद्ध ओम प्रकाश उप्रेती सहित १० जनाले एक करोड १५ लाख ३५ हजार, दिपेन सांवा सहित ७ जना पीडितहरुले थप ५४ लाख ३४ हजार, डिलराज डौलियाले ११ लाख ११ हजार र महेन्द्र बहादुर कुमाल सहित तीन जनाले २९ लाख ३६ हजार सहित २ करोड २९ लाख भन्दा बढीको मागदावी सहित जाहेरी दिएका छन् ।
यसै धन्दामा सघाउ पुर्याउनेहरुमा चाबहिल स्थित ओम हस्पिटल पछाडीको घरमा संचालित जयन्ति सेक्युरिटि सर्भिसका हरिशरण गिरि समेत रहेको पीडितहरुले बताएका छन् । कतिपयले गिरिको खाता नम्वरमा समेत पैसाडिपोजिट गरेको बताएका छन् । कतिपयले भने गजुरेलको नाममा आईएमई गरेको पाइएको छ ।
एक पीडितका अनुसार ठगिमा योगेस परियारको दिदिको सासु नाता पर्ने ठगि दमिनी समेतको संलग्नता रहेको पाइएको छ । ठगि दमिनीको खाता केहिले नगद जम्मा गरिदिएका छन् भने केहिले आईएमई गरिदिएको बताएका छन् । ठगि दमीनीको खातामा पैसा हाल्न लगाएर उक्त रकम दुबईबाटै निकाल्ने गरिएको बताइएको छ ।
वैदेशिक रोजगार न्याधिकरणमा परेको जाहेरी अनुसार जय बहादुर बिक सहित बिकको धन्दालाई सहयोग गर्नेहरु बिरुद्ध कडा कारवाही हुनेछ । ठगिमा संलग्नहरुको सजाय कम वा सजाय छुटको मागदावी र आधार नभएको उल्लेख छ । पीडितहरुलाई ठगीमा संलग्नहरुले जति पैसा लिएका छन् त्यसमा थप ५० प्रतिशत थपेर दिनुपर्ने कानुनी प्रावधान छ । पीडितहरुलाई स्वदेशमै ठगेको नभई विदेश समेत पुर्याई अलपत्र पारेको आधारमा कसुर गर्नेहरु बिरुद्ध
वैदेशिक रोजगार एनको दफा ४३ मा तोकिए अनुसार कारवाही हुन्छ । ऐनको दफा १० मा इजाजत पत्र बिना वैदेसिक रोजगार व्यवसाय संचालन गर्न नपाउने उल्लेख छ । त्यसै दफालाई टेकेर कारवाही हुँदा दफा ४३ अनुसार कारवाही हुन्छ । जस अनुसार कारवाही हुँदा रोजगार लगाइदिन्छु भनि झुटो आस्वासन दिई वा प्रलोभन देखाई वैदेशिक रोजगारमा लगाइदिने उदेश्यले कुनै रकम लिएमा वा विदेश पठाएमा त्यसरी लिएको रकम र सोको ५० प्रतिशतले हुने रकम हर्जानाबापत अशुल गरी त्यस्तो व्यक्तिलाई विदेश जान र आउन लागेको खर्च समेत भराई निजहरुलाई तीन लाखदेखि पाँच लाखसम्म जरीवाना र तीन बर्षदेखि सात बर्षसम्म कैद हुनेछ । ऐनले ठगेर विदेश नपठाएको अवस्था छ भने आधा सजाय हुने भने पनि विदेश पठाइसकेको अवस्थामा पुरै सजाय हुने उल्लेख छ ।
युएई बसेर ठगिको साम्राज्य चलाईरहेका जय बहादुर बिक लगायत उनको धन्दालाई सघाउ गर्नेहरुलाई इन्टरपोल लगाएर भएपनि नेपाल ल्याएर आवश्यक कारवाही गर्न पीडितहरुले माग गरेका छन् । पीडीतहरुको अनुसार उक्त गिरोहले कयौं नेपालीलाई अवैधानिक बाटोबाट लाने र ठगि गर्ने धन्दा चलाउदै आएको बताएका छन् ।
पीडितहरुको अनुसार युएईमा नेपाल सरकारले केहि गर्न नसक्ने भन्दै उनीहरुले आफूहरुलाई पक्रेर देखाउन च्यालेन्ज दिएको बताएका छन् । उजुरी दिनु अघि पटक-पटक आफू ठगिएको कारण उजुरी दिन जाने भनि जानकारी गराउँदा समेत उनिहरुले जहाँ गएर उजुरी गरेपनि आफूलाई कसैले छुन नसक्ने बताएका थिए । भिजिटको सेटिङ देखि जहाँ पनि पैसाले आफ्नो साम्राज्य चलाउन सकिने बुझेका बिकले अहिले पनि उस्तै धन्दा चलाईरहेको पीडितहरुको दावी छ । ठूलो संख्यामा युवाहरुको उजुरी पुगेर करोडौंको ठगिसंगै मानव तस्करी समेत भएको अवस्थामा लामो समयदेखि उनीहरु पक्राउ नपरेपछि पीडितहरु आफै श्रम रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालय जाने तयारीमा छन् । उनिहरुले मन्त्रालयले समेत वेवास्ता गरे पत्रकार सम्मेलन गर्ने बताएका छन् ।