नन्द बहादुर रोकाया/ पुस १२, मुगु । मुगु जिल्लाको पुर्वी करान भेगका स्थानीय जाडो छल्न बेशी झर्न थाले का छन ।
उच्च हिमाली भेगमा चिसो बढ् संगै गाउँमा बस्न नसकिने भएपछी करान भेगका स्थानीय बेशिमा झन थालेका हुनु । बर्से्नि उच्च हिमाली बस्ती मा रहेका २ गाविस मुगु र डोल्फुु गा बि सका स्थानीय ४ महिना बेंसी र ८ महिना गाउँमा बस्ने गर्छन् । यस क्षेत्रका बासिन्दा जाडो छल्न देशका विभिन्न जिल्लामा अस्थायी बसोबास गर्ने गरेको पाईन्छ ।
मुख्यगरी यिनीहरू परिवारसहित जिल्ला सदरमुकाम गमगढी, जुम्ला सुर्खेत र काठमाडौं जाने गर्छन् । आर्थिक स्थिति कमजोर भएकाहरू गाउँबाट २ घन्टा तल रहेको सिरानी चौरमा झर्ने गर्छन् । यसै बिच जाडो झल्न बेसी झरे पछीगाउँ नै सुनसान भएका छन । चिसो अत्याधिक बढेपछि करान भेगका बासिन्दा खेती थन्काएर बालबच्चा सहित बेसी झरेपछि अहिले गाउँहरु खाली भएका छन् । जाडोको समयमा त्यहाँ बस्न नसकेपछि बेशी झरेने गरेको मुगु गा कि सका स्थानीय र्छोतेङ्ग लामाले बताउनु भयो ।
उहाँका अनुसार यी दुई गाउँका मात्र होइन, जिल्लाका उच्च स्थानमा रहेका अन्य बस्तीका सर्वसाधारण पनि यो सिजनमा बेंसी झर्ने गर्छन् । फरक यति हो कि यी दुई गाउँबाहेक अन्य बस्तीका स्थानीय लेक र औलो गरी दुवै ठाउँका घरजग्गा हुने भएकाले गर्मीमा लेक र हिउँदमा बेंसी झर्ने गर्छन् ।
मुगु र डोल्फु गाउँबाट बाल बच्चासहित बेंसी झर्ने क्रम सुरु भएसँगै यी गाउँ खाली हँुदै गएका छन् । प्राय गाउँहरु खाली छन् जाडो छल्न र व्यापार गर्न धेरै स्थानीयले गाउँनै छाडेका छन ।